Nowe miasto na mapie woj. śląskiego. Jest najmłodsze i starsze od Katowic
Od 1 stycznia 2024 roku na mapie województwa śląskiego pojawiło się nowe miasto. Stało się tak za sprawą rozporządzenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast. To coroczna procedura zmieniająca status gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy. Jedną z miejscowości, której status się zmienił, jest Przyrów, który od 1 stycznia tego roku jest już pełnoprawnym miastem. Dzięki temu Przyrów stał się najmłodszym miastem w województwie śląskim. Co jednak ciekawe, mimo że status miasta ma od kilku miesięcy, to Przyrów jest jednym ze starszych miast w Śląskiem, starszym od Katowic. Aby zrozumieć, dlaczego tak jest, trzeba się cofnąć o kilkaset lat.
Przyrów po 154 latach odzyskuje prawa miejskie
Wieś Przyrów znajduje się w powiecie częstochowskim. To gmina wiejska w granicach której znajduje się kilkanaście innych wsi. jest położona w odległości około 35 km na wschód od Częstochowy, na skrzyżowaniu dróg krajowych Częstochowa-Kielce oraz Radomsko-Siewierz. Gmina usytuowana jest na styku Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej z Niecką Nidziańską. Z ostatnich danych wynika, że Przyrów liczy sobie 3 541 mieszkańców. To najnowsza sytuacja. Nazw Przyrów na kartach polskich map pojawiła się w 1369. Wtedy, dokładnie 15 marca, Przyrów został założony jako miasto na terenie wsi Komorów przez Jakuba Rechickiego z Nagłowic, jako miasto królewskie przez Kazimierza Wielkiego na prawie średzkim.
Jego największy rozwój przypadł na XV-XVII. Wtedy też wzrosła liczba mieszkańców. Niestety, w latach 1655-1660 Przyrów upadł w wyniku najazdu szwedzkiego i rokoszu lubomirskiego. Miasto straciło ok. 70% zabudowy. Przyrów zaczął tracić na znaczeniu, aż w 1870 roku został pozbawiony praw miejskich dekretem cara Rosji Aleksandra II, który został wydany 13 lipca. Od tamtej pory Przyrów funkcjonował jako gmina wiejska i tak przez 154 lata, kiedy przywrócono mu prawa miejskie.
Miasta w Śląskiem, które są młodsze od Przyrowa
Jak można łatwo wyliczyć, przez 501 Przyrów posiadał prawa miejskie, następnie tracąc je na 154 lata. W tym roku Przyrów niejako rozpoczął 5012 rok funkcjonowania jako miasto. Stąd też można powiedzieć, że aktualnie jest najmłodszym miastem w województwie śląskim, ale zarazem jednym ze starszych. Młodsze od Przyrowa są nie tylko Katowice, które istnieją co prawda od XVI wieku, ale prawa miejskie posiadają od 1865 roku, czyli od 159 lat.
Poniżej kilka innych miast w województwie śląskim, które prawa miejskie mają krócej, niż Przyrów:
- Siemianowice Śląskie, które prawa miejskie mają od 1932 roku,
- Dąbrowa Górnicza - 1916 rok
- Ruda Śląska - 1947 rok
- Zabrze - 1922 rok
- Piekary Śląskie - 1947 rok
- Tychy - 1951 rok
Najważniejsze atrakcje miasta Przyrów
Miasto Przyrów może się pochwalić aktualnie kilkoma ciekawymi zabytkami, głównie sakralnymi. Są to:
- Kościół parafialny pw. Św. Doroty;
- Dawny układ urbanistyczny;
- Kościół pw. Św. Mikołaja;
- Cmentarz grzebalny rzymskokatolicki;
- Dawny cmentarz żydowski;
- Drewniana suszarnia węży strażackich.
Jedną z atrakcji jest też spływ kajakowy rzeką Wiercicą.
