Listopad to wyjątkowy czas zadumy, a na Jasnej Górze to także jedyna w roku szansa na odkrycie jednej z jej największych tajemnic. Od soboty aż do końca miesiąca sanktuarium udostępnia zwiedzającym XVII-wieczną kryptę grobową. To miejsce, które na co dzień pozostaje niedostępne, skrywa historię setek zakonników.
„Jasna Góra skrywa wiele takich szczególnych miejsc, które w różnym okresie liturgicznym staramy się ukazywać pielgrzymom” – podkreśla kustosz sanktuarium, o. Waldemar Pastusiak. Jak dodaje, to właśnie ta krypta jest najlepiej przystosowana do zwiedzania i stanowi wyjątkowe miejsce modlitwy oraz refleksji nad przemijaniem.
Kto spoczywa w podziemiach Jasnej Góry?
Przez sześć wieków krypta w podziemiach Kaplicy Matki Bożej pełniła funkcję nekropolii dla ojców i braci paulinów. Zgodnie z dawnym zwyczajem, ciała zmarłych mnichów, po uroczystościach pogrzebowych, układano na desce z kamieniem pod głową i zamurowywano w jednej z 36 nisz wykutych w skale. Po około stu latach prochy przenoszono do specjalnych urn, które do dziś stoją wokół ołtarza znajdującego się w sercu krypty.
Wśród pochowanych tam zakonników znajdują się postacie niezwykle zasłużone dla historii Polski i Kościoła. Spoczywa tu m.in. o. Pius Przeździecki, który był trzykrotnie usuwany z Jasnej Góry przez władze carskie, a także o. Alojzy Wrzalik, generał paulinów, który w czasach komunistycznych prześladowań stanął w obronie uwięzionego prymasa Stefana Wyszyńskiego. W krypcie pochowano również o. Kajetana Raczyńskiego, obrońcę Jasnej Góry w okresie stalinizmu, oraz o. Polikarpa Rawickiego, zakonnika działającego w ruchu oporu w czasie II wojny światowej.
Nie tylko krypta. Gdzie jeszcze chowano na Jasnej Górze?
Choć to właśnie krypta pod Kaplicą Matki Bożej jest udostępniana wiernym, na terenie sanktuarium w Częstochowie znajduje się znacznie więcej miejsc pochówku. Pod posadzką bazyliki odkryto najstarszą kryptę, pochodzącą prawdopodobnie sprzed 1460 roku, gdzie chowano osoby świeckie z zasłużonych dla kraju rodów. Do bazyliki przylegają także prywatne kaplice grobowe, takie jak mauzoleum rodziny Denhoffów w Kaplicy św. Pawła I Pustelnika.
Na Jasnej Górze znajdują się także setki relikwii świętych, m.in. św. Walentego czy bł. Carlo Acutisa, przechowywane w specjalnej kaplicy. Z kolei w ołtarzu Kaplicy Matki Bożej wmurowano relikwiarz z doczesnymi szczątkami bł. ks. Jerzego Popiełuszki.
Od 1968 roku paulini chowani są już poza murami sanktuarium, w grobowcach na miejskim cmentarzu św. Rocha.
„Tylko tę kryptę otwieramy dla wiernych, bo ona jest najlepiej przystosowana do tego, aby ją zwiedzać” – wyjaśnił o. Pastusiak, zapraszając do zadumy w tym historycznym miejscu.