Gumiklyjzy, karminadle, zista. Wyjaśniamy gorolom, co to za dania śląskiej kuchni

i

Autor: Materiały prasowe Gumiklyjzy, karminadle, zista. Wyjaśniamy gorolom, co to za dania śląskiej kuchni

Język śląski

Gumiklyjzy, karminadle, zista. Wyjaśniamy gorolom, co to za dania śląskiej kuchni

2025-02-11 13:30

Śląska kuchnia kryje w sobie wiele niezwykłych smakowitości. I to dosłownie, ponieważ wiele nazw dań wywodzących się z Górnego Śląska, dla osób z innych części może brzmieć bardzo tajemniczo. Wbrew pozorom często pod tymi nazwami znajdziemy dania, które są znane w całej Polsce, tylko pod innymi nazwami. Oczywiście są też drobne, niewielkie wyjątki od tej reguły.

Dania śląskiej kuchni bez tajemnic. Wyjaśniamy nazwy

Śląska kuchnia jest unikalna w skali kraju. To właśnie na Górnym Śląsku znajdziemy bardzo silne wpływy Czech czy Niemiec nie tylko na język śląski, ale też śląską kulturę i właśnie śląską kuchnię. Część dań, których można tutaj spróbować, jest unikalna w skali kraju. Są przygotowywane tylko na Górnym Śląsku i to z wykorzystaniem unikalnych składników czy też sposobów przygotowywania. 

Kuchnia śląska jest niejednolita w swym charakterze ze względu na tygiel wielonarodowościowy, który "uczestniczył" w jej tworzeniu. To tutaj można zjeść dania, które są typowo śląskie, niespotykane w innych częściach kraju. Tutaj też zjemy potrawy, które są popularne w krajach sąsiadujących, często noszących taką samą nazwę, jak na Śląsku. 

Śląskie dnia ze śląskimi nazwami. Co się pod nimi kryje?

No właśnie - na Śląsku i po śląsku. Bowiem taki krepel doskonale jest rozpoznawalny na Górnym Śląsku, ale też w Niemczech. Podobnie jest ze słowem "buchta", które rozpoznają mieszkańcy Górnego Śląska i od razu będą mieli w głowie, co to za danie, tak jak i Niemcy jak Czesi. W tym akurat przypadku mówimy jednak o daniu, które jest rozpoznawalne w całej Polsce, ale w zależności od regionu, nosi zupełnie inną nazwę. Buchta w innych regionach znana jest m.in. jako pampuchy, pyzy, kluski na parze, paruchy, ruchańce czy ruchane kluski. 

Jednym z najbardziej znanych śląskich dań, która w kwestii nazewnictwa nie sprawia nikomu problemów, jest rolada z kluskami i modrą kapustą. To potrawa, która pojawia się w różnych odmianach na wielu stołach w Polsce. Niemniej rolada z modrą kapustą jest jednym z tych dań, które kojarzą niemal wszyscy mieszkańcy naszego kraju. Podobnie jest np. z żurkiem śląskim (jest inny od klasycznego żurku), makówkami (znanymi też jako makiełki), siemieniotką czy klasyczną grochówką. 

Są w kuchni śląskiej jednak nazwy dań czy przysmaków, które dla wielu osób - zwłaszcza spoza Górnego Śląska, mogą brzmieć bardzo tajemniczo. To m.in. gumiklyjzy, panszkraut, hauskyjza czy brotzupa. W poniższej galerii wyjaśniamy, co się pod nimi kryje i z czym to się w ogóle je. 

Śląskie nazwy dań kuchni śląskiej. Sprawdź, co za chwilę zjesz

Smakowita kuchnia śląska. Czy znasz ją wystarczająco dobrze? [QUIZ]
Pytanie 1 z 10
Który z elementów NIE pasuje do tradycyjnego śląskiego obiadu?