Spis treści
Parki krajobrazowe w Polsce
W Polsce znajduje się obecnie 126 parków krajobrazowych. To specjalne obszary będące pod ochroną ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne czy kulturowe. Co ważne, to bardzo młoda forma ochrony nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Pierwsze parki krajobrazowe powstały w Wielkiej Brytanii i Niemczech po II wojnie światowej natomiast w Polsce pierwszy powstał w 1976 r. na Pojezierzu Suwalskim. Łączna powierzchnia wszystkich parków krajobrazowych w naszym kraju wynosi 2 615 717 ha, co stanowi 8,3 procent powierzchni kraju. Trzy największe, to:
- Dolina Baryczy w woj. dolnośląskim - 863,37 km kw.,
- Krajeński w kujawsko-pomorskim - 749,85 km kw.,
- Nadbużański w mazowieckim - 741,37 km kw.
Park krajobrazowy a park narodowy - na czym polega różnica?
Czym właściwie są te parki krajobrazowe i czym się różnią od tych - wydawałoby się, bardziej znanych, parków narodowych. Choć na pierwszy rzut oka ktoś może powiedzieć, że właściwie niczym i uprościć to do stwierdzenia, że to park i to jest park. Z definicji jednak park narodowy ma na celu ochronę unikalnych ekosystemów, zachowanie bioróżnorodności i naturalnych procesów zachodzących w przyrodzie. W parkach narodowych obowiązują surowe ograniczenia, w tym poruszanie się wyznaczonymi ścieżkami oraz minimalna ingerencja człowieka w cały ekosystem.
Park krajobrazowy ma natomiast na celu ochronę krajobrazu, przyrody i dziedzictwa kulturowego, w tym historycznego i etnograficznego. Na takich terenach panuje z reguły większa swoboda i co ważne, dopuszcza się działalność gospodarczą (głównie rolnictwo i leśnictwo).
Najmniejszy park krajobrazowy w Śląskiem jest jednym z najmniejszych w Polsce
Na ten moment w Polsce jest łącznie 126 parków krajobrazowych. Najwięcej znajduje się w województwie lubelskim, bo aż 17, natomiast najmniej jest w województwie podlaskim (3 parki) oraz opolskim (4 parki, z czego jeden współdzielony z dwoma województwami).
Na terenie województwa śląskiego znajduje się łącznie osiem parków krajobrazowych, z czego trzy znajdują się na terenie naszego regionu tylko częściowo. Chodzi o:
- Park Krajobrazowy Beskidu Małego (współdzielony z małopolskim)
- Park Krajobrazowy Orlich Gniazd (współdzielony z małopolskim)
- Załęczański Park Krajobrazowy (współdzielony z łódzkim i opolskim)
W Śląskiem znajduje się jeden z najmniejszych parków krajobrazowych w Polsce, który do 2019 roku roku był najmniejszym w Polsce. Wtedy jednak do życia powołano park Miedzichowski, który ma 14,32 km kw., czyli o trzy km. kwadratowe mniej, od znajdującego się w woj. śląskim Parku Krajobrazowym Stawki (17,32 km kw.).
Polecany artykuł:
Najmniejszy park krajobrazowy w Śląskiem wyróżnia nie tylko wielkość
Park Krajobrazowy Stawki powstał w 1982 roku w gminie Przyrów, na terenie Równiny Janowskiej w obrębie Wyżyny Częstochowskiej. Ma powierzchnię 1 732 hektarów. Ze względu na wielkość można wprost powiedzieć, że to dość kameralne miejsce, które oferuje dużą różnorodność siedlisk, w tym bagna, torfowiska, łąki, lasy łęgowe i mieszane, stawy i strumienie. Nazwa "Stawki" pochodzi od stawów rybnych znajdujących się w w północnej części parku.
Znajdują się w nim cenne fragmenty lasów, w tym rezerwat przyrody Wielki Las oraz uroczysko Babski Las — które zapewniają schronienie dla ptaków, w tym bociana czarnego i żurawi, oraz dla płazów i gadów. Z punktu widzenia turysty, to idealne miejsce dla osób ceniących ciszę, przyrodę, spokój, przyrodnicze obserwacje.
Inne, najmniejsze parki w Śląskiem, już nie są tak małe
Kolejne parki znajdujące się w województwie śląskim już jednak do najmniejszych nie należą i są kilkukrotnie większe, od Parku Krajobrazowego Stawki. Należą do nich:
- Załęczański Park Krajobrazowy - około 14 750 ha,
- Park Krajobrazowy Beskidu Małego - 25 770 ha,
- Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego - 38 620 ha,
- Park Krajobrazowy Lasy nad Górną Liswartą - około 38 701 ha.