Podpisano umowę na rewitalizacje Wielkiego Pieca w Rudzie Śląskiej. Prace potrwają dwa lata

Zamiast Wielkiego Pieca powstanie Centrum Transformacji

We wtorek 17 grudnia władze Rudy Śląskiej podpisały umowę na realizację ogromnej inwestycji zakładającej adaptację Wielkiego Pieca Huty „Pokój”. Poprzemysłowa przestrzeń zostanie zamieniona w Centrum Transformacji.

Jak informuje Urząd Miejski w Rudzie Śląskiej, za realizację inwestycji odpowiedzialne będzie Przedsiębiorstwo Budowlano-Produkcyjne „Łęgprzem” z Krakowa. Jego koszt wyniesie ponad 81 mln złotych, z czego ponad 66 mln zł pokryje dofinansowanie z Programu Funduszy Europejskich dla Śląskiego na lata 2021-2027, a niemal 9,5 mln zł budżet państwa.

- Firma prowadzi kompleksowe realizacje i obsługę inwestycji budowlanych, w czym ma bogate doświadczenie. W ciągu ponad 30-letniej działalności zrealizowała ponad 250 zespołów obiektów budowlanych, zarówno zabytkowych, sakralnych, jak i przemysłowych, energetycznych, mieszkaniowych czy użyteczności publicznej - przekazuje w mediach społecznościowych prezydent Rudy Śląskiej, Michał Pierończyk. - Jestem przekonany, że ta inwestycja pozwoli na przywrócenie do obiegu społeczno-gospodarczego terenu i obiektów poprzemysłowych po Hucie „Pokój”, które miasto przejęło w 2018 roku - dodaje.

Po przekazaniu placu budowy wykonawca będzie miał 24 miesiące na wykonanie prac.

Drugie życie Wielkiego Pieca

Zgodnie z projektem Centrum Transformacji będzie obejmować obiekt Wielkiego Pieca Huty „Pokój” z wybudowana nowa platformą widokową, budynek sterowni i maszynowni, który zaadoptowany zostanie w muzeum, oraz nowy obiekt nawiązując do dawnej hali lejniczej. W nowym Centrum Transformacji znajdzie się część ekspozycyjna, wystawiennicza oraz strefa konferencyjna, spotkań i gastronomii.

Budynek ma zyskać tzw. zielony dach, a istniejąca rampa kolejowa zostanie przebudowana na obiekt biurowy. Dodatkowo w planach jest również plan budowy placu zabaw nawiązującego do tradycji hutniczej, ogrodu edukacyjnego oraz parkingów i małej architektury.

W zakres inwestycji wejdą też prace konserwatorskie i zapewniające odpowiedni poziom bezpieczeństwa oraz dostosowanie obiektów do użytkowania przez osoby z niepełnosprawnościami. Wnętrza zostaną na nowo zaaranżowane oraz wyposażone w systemy multimedialne.

Kompleks ma służyć celom turystyczno-kulturowo-edukacyjnym, a także działaniom aktywizującym zawodowo osoby, które wskutek transformacji utraciły zatrudnienie.

Władze Rudy Śląskiej w 2018 roku przejęły Wielki Piec Huty „Pokój”, a już kilka miesięcy później ogłoszony został konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej na jego zagospodarowanie. Do konkursu zgłosiło się 96 pracowni i architektów. Wygrał projekt należący do „eM4. Pracownia Architektury. Brataniec” z Krakowa, której powierzono wykonanie projektu architektoniczno-budowlanego zagospodarowania Wielkiego Pieca. Następnie miasto uzyskało dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Funduszy Europejskich dla Śląskiego 2021- 2027 oraz z budżetu państwa, dzięki czemu możliwe było przeprowadzenie przetargu na wykonanie projektu. Przetarg rozstrzygnięto w listopadzie br.

Historia Wielkiego Pieca Huty "Pokój"

Wielki Piec należał do zabudowań założonej w 1840 roku Huty „Pokój”. Z czasem huta stała się największym zakładem w okolicy, a w 1907 roku posiadała już 6 wielkich pieców. W latach powojennych była największym zakładem metalurgicznym w Polsce.

Wielki Piec ostał uruchomiony w 1968 roku. Jego budowa trwała tylko 105 dni, choć szacunkowo powinna 1,5 roku. Wybudowano go wewnątrz zakładu, a następnie przy pomocy stalowych lin przesunięto na docelową lokalizację. Po 20 latach funkcjonowania piec był już przestarzały i zdecydowano się na modernizację. Zmieniono profil produkcyjny urządzenia, przekształcając produkcję na wytop żelazomanganu. Huta „Pokój” była wtedy jedynym w kraju producentem tego stopu. Kolejna modernizacja miała miejsce w latach 1995-1997, ale produkcję wznowiono dopiero w 2004 roku po przejęciu obiektu przez Konsorcjum „Eurostal Inwestycje” (przekształcone później w Stalmag Sp. z o.o.). W lutym 2005 roku piec został ostatecznie wygaszony, ze względu na dużą awaryjność i negatywny wpływ odpadów produkcyjnych na środowisko.

Decyzją Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach Wielki Piec został wpisany do rejestru zabytków pod koniec 2012 r. Sześc lat później obiekt wraz z całą infrastrukturą towarzyszącą przejęło miasto Ruda Śląska. Od 2020 roku Wielki Piec należy do Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego - ERIH.