Inwestycje kolejowe w województwie śląskim są ogromne. Budowane są nowe przystanki, odnawiane dworce i modernizowane trasy. Przybywa także nowoczesnych pociągów. To wszystko ma sprawić, że transport kolejowy ma być atrakcyjną alternatywą komunikacji dla pasażerów. PKP SA właśnie ogłosiło pierwszy z przetargów na budowę nowego dworca kolejowego w Częstochowie. Istniejący obecnie dworzec - ikoną postmodernizmu, zostanie wyburzony. Nie został wpisany do rejestru zabytków.
Kiedy powstanie dworzec w Częstochowie?
Początkowo zakładano, że budowę nowego dworca w Częstochowie uda się wpisać do Programu Inwestycji Dworcowych PKP S.A. na lata 2016-2023. Tak się jednak nie stało ze względu na postępowanie konserwatora zabytków - finalnie umorzone. W listopadzie 2024 r. w wyniku postępowania kwalifikacyjnego Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej umieściło inwestycję na liście projektów zidentyfikowanych do finansowania z programu unijnego FEnIKS 2021-2027. Obiekt mu się być gotowy do rozliczenia w ciągu trzech lat. Czasu zostało niewiele.
Według statystyk Urzędu Transportu Kolejowego tylko w 2023 r. ze stacji Częstochowa skorzystało 3,69 mln pasażerów, to o 300 tys. więcej, niż w roku poprzednim (3,39 mln). Pieniądze na inwestycje dworcowe PKP idą za pasażerem
– mówi Paweł Lisiewicz, członek Zarządu PKP S.A. ds. rozwoju i inwestycji.
Nowy dworzec PKP i autobusowy w Częstochowie
Kompleksowa inwestycja w Częstochowie obejmuje przebudowę terminala autobusowego, jak również ronda znajdującego się w pobliżu dworca, co umożliwi włączenie go komunikacyjnie do sieci dróg publicznych. Z myślą o bezpieczeństwie pasażerów zostanie przesunięta strefa wejściowa na dworzec, w celu rozdzielenia strefy ruchu pieszego i kołowego, wynikającego z planowanego wprowadzenia autobusów w bezpośrednie sąsiedztwo dworca PKP.
Nowoczesny dworzec PKP w Częstochowie zostanie wyposażony w innowacyjną platformę PSIM integrującą i umożliwiającą kompleksowe zarządzanie systemami bezpieczeństwa, automatyki budynkowej, łączności czy transportu. Budynek zostanie również dostosowany do potrzeb nowych najemców, co obejmuje zapewnienie odpowiedniego przyłącza elektrycznego, czy instalacji wodno-kanalizacyjnych, które w obecnym budynku są niewystarczające. Całość będzie spełniać wymogi osób z ograniczoną możliwością poruszania się, osób niedowidzących i niedosłyszących.
Zobacz wizualizacje
Jak będzie wyglądał zintegrowany dworzec w Częstochowie
Autorem projektu zintegrowanego dworca w Częstochowie jest zespół pracowni to projekt Marek Wawrzyniak (Rybnik), NStudio (Paryż) i Studio Antonini (Paryż). To ona najbardziej spodobała się jurorom. Czy przypadnie do gustu także mieszkańcom Częstochowy?
Realizacja tej koncepcji umożliwi utworzenie centrum przesiadkowego w rejonie dworca PKP także dla pasażerów miejskich linii autobusowych oraz dalekobieżnych i lokalnych linii PKS.
Wybrana koncepcja budynku dworca zakłada powstanie w miejscu obecnych pawilonów wschodniego i zachodniego dwóch nowych, przeszklonych budynków. W części wschodniej planowane jest umieszczenie na parterze kas biletowych, informacji, punktu wynajmu samochodów, automatów biletowych, toalet oraz zejścia do przejścia podziemnego. Na poziomie pasażu górnego (piętro) mają pojawić się pozostałe pomieszczenia obsługi podróżnych (poczekalnia, restauracja, miejsce zabaw dla dzieci, księgarnia, kaplica i drugi zespół toalet). Ostatnia kondygnacja skryje pomieszczenia techniczne i administracyjne. W części zachodniej znajdą się m.in. mała poczekalnia, biletomaty i toalety. Pasaż nad torami pełnić będzie funkcję handlową.
W sąsiedztwie nowej bryły zaprojektowano wieżę zegarową nawiązującą do zlokalizowanego po wschodniej stronie stacji dawnego dworca kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, który posiadał tego rodzaju dominantę architektoniczną.
Nową fasadę dworca od części wschodniej będą tworzyły paskowany, biało-czarny prostopadłościan części górnej oparty na szklanej ciemnej części dolnej i nowa wolnostojąca wieża. Projektant zaproponował zastosowanie mlecznego szkła jako okładziny wieży. Materiał ten daje możliwość zarówno odbijania światła dziennego, jak i podświetlenia nocą od wewnątrz. Według koncepcji fasada części zachodniej pokryta zostanie w górnej części metalowymi refleksyjnymi panelami. Ma to za zadanie umożliwić „grę świateł”, która „odmaterializuje” obiekt i da wrażenie liniowego ruchu, który jest kwintesencją kolei.