Zmiany w ustawie o zwolnieniach chorobowych
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zakończyło prace nad projektem ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Reguluje on m.in. kontrole zaświadczeń lekarskich w ZUS, w tym zasadność wydawania zwolnień chorobowych L4 oraz zasiłków chorobowych, które otrzymują pacjenci. Projekt został przesłany do konsultacji z postanowieniem, aby zapisy weszły w życie od 1 stycznia 2025 r.
Zasiłek chorobowy tylko dla uczciwych pacjentów
Duże zmiany dotyczą doprecyzowania kwestii utraty prawa do zasiłku chorobowego. Zgodnie z obecnymi przepisami ubezpieczony, który w czasie orzeczonej niezdolności do pracy wykonuje pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały jego okres.
W projekcie zaproponowano zdefiniowanie "pracy zarobkowej" jako każdej czynności mającej charakter zarobkowy, niezależnie od stosunku prawnego będącego podstawą jej wykonania. Jednocześnie wprowadzono zastrzeżenie, że pracą zarobkową nie będą czynności incydentalne, których wymagają "istotne okoliczności".
Polecany artykuł:
Istotne okoliczności łagodzą skutki kontroli L4
Jak uzasadniono, chodzi o "podjęcie czynności, której zaniechanie mogłoby prowadzić m.in. do znacznych strat finansowych dla pracodawcy czy kontrahenta". To np. podpisanie faktur, listów przewozowych, innych dokumentów. W tych przypadkach świadczenia z ubezpieczenia społecznego nie będą odebrane.
Z kolei pojęcie "aktywności niezgodnej z celem zwolnienia od pracy" zostało zdefiniowane jako "wszelkie działania utrudniające lub wydłużające proces leczenia lub rekonwalescencję". Zastrzeżono przy tym, że aktywnością tą nie będą zwykłe czynności dnia codziennego lub czynności incydentalne, których podjęcia w okresie zwolnienia od pracy wymagają "istotne okoliczności".
Czy na L4 nie wolno wychodzić z domu?
W uzasadnieniu do projektu wskazano, że w celu przeprowadzenia kontroli zwolnień lekarskich niezbędne jest, by płatnik składek oraz ZUS posiadali informację o aktualnym miejscu zamieszkania lub pobytu ubezpieczonego.
W przypadku, gdy podczas takiej kontroli osoby kontrolujące nie zastaną ubezpieczonego, będzie to stanowiło podstawę do utraty przez niego prawa do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia od pracy, chyba że udokumentuje, że nieobecność ta była uzasadniona względami zdrowotnymi lub koniecznością podjęcia czynności incydentalnych. Chodzi tu o przypadki, gdy ubezpieczony np. był u lekarza, rehabilitacji, udał się na badania, do apteki lub na spacer w ramach rekonwalescencji.