Kontrole ZUS na Śląsku. Wstrzymano wypłatę zasiłków na kwotę 1,7 mln zł

ZUS kontroluje pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim

Zgodnie z przepisami Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi kontrolę nad zwolnieniami lekarskimi. Pracownicy ZUS sprawdzają ich zasadność pod kątem wykorzystywania zwolnienia lekarskiego oraz orzekają o czasowej niezdolności do pracy. W pierwszym wymienionym aspekcie sprawdzane jest czy osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim faktycznie wykorzystują swój czas na leczenie, czy też na pracę lub inne aktywności, które są niedozwolone podczas trwania zwolnienia. W przypadku orzekania o tymczasowej niezdolności do pracy kontrole przeprowadzają lekarze orzecznicy ZUS. Na podstawie dokumentacji medycznej weryfikowane jest czy ubezpieczony nadal choruje i czy wystawione zwolnienie lekarskie jest zasadne. W przypadku orzeczenia zdolności do pracy zasiłek zostaje wstrzymany, a ubezpieczony powinien już następnego dnia wrócić do pracy.

W województwie śląskim cofnięto zasiłki na kwotę 1,4 mln zł

W pierwszym kwartale 2024 roku w całej Polsce łącznie skontrolowano 35 tys. osób ubezpieczonych przebywających na zwolnieniach lekarskich, z czego zasiłku pozbawiono 4,8 tys. osób. Cofnięto świadczenia na kwotę wynosząca ponad 8,2 mln zł.

W województwie śląskim przeprowadzono kontrole 4,1 tys. ubezpieczonych osób, a 839 z nich musiało zwrócić do ZUS wypłacone świadczenia na łączną kwotę 1,4 mln zł.

- Najwięcej osób przyłapanych na niewłaściwym wykorzystywaniu eZLA było wśród chorych z terenu działalności Oddziału ZUS w Chorzowie. Na 467 osób poddanych kontroli aż 234 osoby musi zwrócić zasiłek do ZUS. Można powiedzieć, że w tym przypadku co drugi kontrolowany nieprawidłowo wykorzystywał zwolnienie lekarskie. Kwotę, jaką muszą zwrócić do ZUS te osoby to ponad 315 tys. zł - poinformowała Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie śląskim.

Najwięcej kontroli przeprowadzono w Oddziale ZUS w Rybniku - ponad 1,5 tys., z czego 197 osób musiało zwrócić wypłacony zasiłek na łączną kwotę 427 tys. zł. Oddział w Bielsku-Białej przeprowadził kontrole 770 osób, a 74 z nich cofnięto zasiłki na kwotę 93,5 tys. zł. W Częstochowie na 603 skontrolowane osoby 79 zostało pozbawionych zasiłku. Łącznie do ZUS wróciło 166,1 tys. zł. Sosnowiecki Oddział ZUS przeprowadził 515 kontroli, dzięki czemu ustalono, że 81 osób wykorzystywało zwolnienie lekarskie w sposób nieprawidłowy. Cofnięto zasiłki na kwotę blisko 123 tys. zł. Pracownicy ZUS w Zabrzu skontrolowali zasadność zwolnień 251 osób, z czego aż 176 z nich zostało pozbawionych świadczenia. Do ZUS wróciła kwota 310 tys. zł.

- Pamiętajmy o tym, że zwolnienie lekarskie jest zwolnieniem od wykonywania jakiejkolwiek pracy zarobkowej oraz wszelkich czynności, które mogą utrudnić powrót do zdrowia i wydłużyć czas rekonwalescencji. Zwolnienie nie może pełnić roli swoistego urlopu. Jeśli w wyniku kontroli zostanie stwierdzone, że ubezpieczony wykonuje pracę zarobkową w okresie orzeczonej niezdolności do pracy lub wykorzystuje zwolnienie lekarskie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, traci on prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Przepis ten stosuje się odpowiednio do zasiłku opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego - tłumaczyła rzeczniczka.

Orzeczenia o czasowej niezdolności do pracy

W pierwszym kwartale 2024 roku w całym kraju orzecznicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydali 101 tys. orzeczeń o czasowej niezdolności do pracy. W wyniku przeprowadzonej kontroli blisko 5 tys. osobom skrócono zwolnienie lekarskie. Łącznie zwolnienia skrócono o liczbę 32 tys. dni, które miały być finansowane z funduszu chorobowego na kwotę 3,7 mln zł.

W województwie śląskim orzecznicy ZUS na 14,7 tys. wydanych decyzji skrócili zwolnienie lekarskie 426 osobom o 2731 dni. Wstrzymano świadczenia na łączną kwotę ponad 299 tys. zł. Najwięcej kontroli przeprowadzono w oddziałach ZUS w Sosnowcu i Zabrzu, gdzie orzecznicy wydali po 3,3 tys. decyzji. W Sosnowcu wydano 79 orzeczeń o braku prawa do zasiłku i skrócono wypłatę świadczeń na kwotę 60,3 tys. zł, a w Zabrzu zasiłek skrócono 37 osobom o kwotę 27,4 tys. zł. Najwięcej orzeczeń o braku prawa do zasiłku wydano w Rybniku, gdzie na 1,1 tys. wydanych decyzji 129 stanowiło o skróceniu zasiłku. Wstrzymano tam wypłatę świadczeń o kwotę 82,6 tys. zł.

W Bielsku-Białej przeprowadzono 2,4 tys. kontroli, w wyniku których 57 osobom skrócono wypłatę zasiłku o kwotę 38,2 tys. zł. Oddział ZUS w Chorzowie skontrolował 3,1 tys. osób, z czego 72 skrócono świadczenie chorobowe na kwotę 50,8 tys. zł. Częstochowski oddział orzekał w sprawie 1,5 tys. osób i 52 z nich skrócono zwolnienie na kwotę 40 tys. zł.

Obniżenie wysokości świadczeń

Poza kontrolowaniem zwolnień i orzekaniem o niezdolności do pracy ZUS ma również obowiązek ograniczyć wysokość świadczeń chorobowych do 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego. W pierwszym kwartale 2024 r. zasiłek obniżono 30 tys. osób o łączną kwotę 45,7 mln zł.

Łączna kwota cofniętych, wstrzymanych i obniżonych świadczeń chorobowych w Polsce za okres od stycznia do marca 2024 roku to ponad 57,7 mln zł.

Pracodawca też może kontrolować zwolnienia lekarskie

O czym warto pamiętać, nie tylko Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo do przeprowadzania kontroli pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim. Prawo od tego mają pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 osób i są uprawnieni do wypłaty zasiłków chorobowych. W przypadku jeśli pracownik przebywa na zwolnieniu w okresie, za który przysługuje mu wynagrodzenie za czas choroby wypłacane przez pracodawcę, kontrole przeprowadzać mogą również pracodawcy, którzy nie wypłacają zasiłków.