Władze miasta Jaworzno, Wodociągi Jaworzno oraz Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK) podpisały we wtorek 6 czerwca 2023 r. porozumienie, które zapoczątkuje projekt dostarczania oczyszczonej wody z wyrobisk dawnej kopalni Jan Kanty do Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego (JOG).
Jest to kluczowa inwestycja dla przyszłej fabryki samochodów elektrycznych Izera, która ma powstać na tym terenie. Planowany termin zakończenia budowy stacji uzdatniania wód dołowych to koniec 2025 roku.
Oczyszczanie wód z dawnej kopalni dla przyszłej fabryki Izery
Przedsięwzięcie jest możliwe dzięki pozyskanym przez Jaworzno 100 mln zł z rządowego funduszu inwestycji strategicznych, przeznaczonych na rozwinięcie infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i związanej z gospodarką odpadami dla JOG.
Wydobycie wody z wyrobisk dawnej kopalni Jan Kanty wynosi rocznie około 11 mln metrów sześciennych. Część tej wody jest obecnie wykorzystywana przez spółkę Tauron Wytwarzanie, ale większość trafia do rzeki Przemszy. W pierwszym etapie planowane jest wykorzystanie około 3 mln metrów sześciennych oczyszczonej wody, która będzie w pełni bezpieczna i nadająca się do spożycia.
Umowa obejmuje zakup wolumenów wody surowej przez Jaworznickie Wodociągi na potrzeby Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego. Umożliwi to miastu i wodociągom uzdatnianie wody kopalnianej na nowoprojektowanej Stacji Uzdatniania Wody Jan Kanty. Nowe ujęcie może w przyszłości stanowić dodatkowe źródło wody pitnej dla Jaworzna, zgodnej z obowiązującymi w tym zakresie normami. Przewiduje się, że budowa stacji wraz z układem technologicznym potrwa ponad 2 lata i pochłonie środki rzędu ponad 50 milionów złotych – mówi Prezes Wodociągów Jaworzno Józef Natonek.
Pompowanie wód dołowych jest niezbędne, aby nie zagroziły czynnym kopalniom oraz powierzchni. Woda kopalniana zawiera różne związki, takie jak siarczany, żelazo, mangan i chlorki, jednak poziom zasolenia jest niewielki. Po procesie uzdatniania woda będzie wykorzystywana w zależności od potrzeb, w tym do celów przemysłowych, sanitarnych i spożywczych. W dłuższej perspektywie ma to stanowić dodatkowe źródło wody dla ponad 80-tysięcznego miasta Jaworzna.
Porozumienie między władzami a spółkami – wspólny cel dla Jaworzna
Obecnie miasto pozyskuje 97% wody z własnych źródeł. Roczne wydobycie 11 mln metrów sześciennych wód dołowych z dawnej kopalni Jan Kanty pozwoliłoby zaspokoić potrzeby około 80% mieszkańców miasta.
Prezydent Jaworzna, Paweł Silbert, podkreśla znaczenie projektu dla rozwoju Jaworznickiego Obszaru Gospodarczego, miasta Jaworzna i całego regionu. Dodatkowo, woda kopalniana ma potencjał wykorzystania w procesach magazynowania energii, zwłaszcza dla wodoru pozyskiwanego z elektrolizy wody lub amoniaku. W przyszłości samorząd ma zostać dysponentem całkowitego wydobycia wody z dawnej kopalni Jan Kanty.
Spółka Restrukturyzacji Kopalń (SRK) planuje również podobne inwestycje w innych dawnych kopalniach. Projekt pilotażowej instalacji przy dawnej kopalni Boże Dary w Katowicach-Kostuchnie jest już w fazie przygotowań. Jeżeli parametry wody kopalnianej będą odpowiednie, również tam zostanie zbudowana stacja uzdatniania, a oczyszczona woda będzie dostarczana przez miejskie wodociągi.
Niedawno samorząd Jaworzna otrzymał od SRK działki po dawnej kopalni Jan Kanty, które mają być wykorzystane m.in. do infrastruktury wodnej JOG oraz do stworzenia przyszłej strefy gospodarczej.