Geotermia powstaje w kopalni na Śląsku. Ogrzewanie jeszcze nigdy nie było tak ekologiczne

W Polsce działa kilka instalacji geotermalnych zaopatrujących sieci centralnego ogrzewania m.in. na Podhalu, w Mszczonowie, czy Uniejowie. Wody geotermalne są stosowane w uzdrowiskach i kilkunastu ośrodkach rekreacyjnych. Wkrótce geotermia zawita także na Górny Śląsk, a ciepła woda pochodzić będzie z kopalni Wesoła w Mysłowicach.

Jak będzie działać geotermia w kopalni?

Jako dolne źródło ciepła będzie wykorzystywana woda o temperaturze około 25 stopni Celsjusza, wypompowywana z poziomu 655 m.

Proces zaczyna się od pobrania energii z dolnego źródła w parowniku. Energię pobiera tam czynnik roboczy, który pod wpływem sprężenia w sprężarce osiąga wysoką temperaturę i ciśnienie. W skraplaczu zgromadzone ciepło jest przekazywane do wody sieciowej, która trafia do systemu grzewczego. Po oddaniu ciepła czynnik roboczy rozpręża się, a cykl zaczyna się od nowa.

Pompa ciepła pozwala na przepływ energii ze źródła o niższej temperaturze do źródła o wyższej temperaturze. Woda dołowa, będąca niskotemperaturowym źródłem energii geotermalnej, jest tu odnawialnym źródłem energii.

Wody geotermalne z kopalni

Na temat wykorzystania wód geotermalnych z kopalni już 20 lat temu realizowany był projekt badawczy pod kierownictwem dr Eleonory Solik-Heliasz z Głównego Instytutu Górnictwa. Wyniki projektu wskazały, że największa i jak dotychczas niewykorzystaną szansą jest pozyskanie energii geotermalnej z wód wypompowywanych z kopalń węgla kamiennego. Do tej pory pozostawało to wyłącznie w sferze marzeń. 

Już wiadomo, że w połowie 2026 r. w kopalni Wesoła Mysłowice powstanie pierwsza instalacja odzysku ciepła z wód dołowych, będąca pompą ciepła dużej skali, o mocy 2 MW. To więcej niż ma geotermia w Białce Tatrzańskiej, wykorzystująca gorąca wodę do ogrzewania oraz zasilania basenów rekreacyjnych. Umowę o współpracy w tej sprawie podpisali przedstawiciele Polskiej Grupy Górniczej i spółki Dalkia Polska Energia.

Udostępnienie w ten sposób posiadanych zasobów wpisuje się w realizację założeń europejskiej zielonej transformacji i jest dla naszej spółki bardzo istotne. Dzięki temu możemy w sposób znaczący obniżyć zapotrzebowanie na energię, która musiałaby powstać z innych źródeł 

- powiedział wiceprezes PGG ds. produkcji Marek Skuza.

Instalacja geotermalna ma wymiar ekologiczny. Da możliwość ograniczenia emisji dwutlenku węgla o 1319 ton rocznie i przyniesie oszczędność energii końcowej rzędu 5260 MWh w tym samym czasie. 

Najbardziej ekologiczna energia to ta niezmarnowana, dlatego wykorzystywanie ciepła odpadowego lub z odnawialnych źródeł energii powinno stawać się coraz powszechniejsze

- ocenił prezes Dalkii Polska Energia, Konrad Borowski.

Dalkia Polska podpisuje umowy z kopalniami

Dalkia Polska w listopadzie podpisała porozumienie ze Spółką Restrukturyzacji Kopalń, która zajmuje się m.in. odpompowywaniem wód dołowych z nieczynnych kopalń. Dotyczy ono wykorzystania tych wód do produkcji ciepła m.in. w Katowicach, Sosnowcu i Rudzie Śląskiej.

Obecnie Dalkia podpisała umowę z PGG. O ile projekt się powiedzie nie są wykluczone kolejne inwestycje.

W PGG działa siedem kopalń i w każdej ciepłe wody geotermalne traktowane są głównie jako ścieki. Teraz okazuje się, że mogą być źródłem ogrzewania. 

PGG jest największym producentem węgla energetycznego i Unii Europejskiej, zatrudniającym ponad 36 tys. osób. Należy do niej siedem kopalń: ROW (w której skład wchodzą tzw. ruchy Chwałowice, Jankowice, Marcel, Rydułtowy), Ruda (Bielszowice i Halemba), Piast-Ziemowit (Piast i Ziemowit), Bolesław Śmiały, Sośnica, Staszic-Wujek (Murcki-Staszic i Wujek) oraz Mysłowice-Wesoła.