Ewakuacja ludności w Polsce: Samorządy w gotowości! Co się zmieni?
Nowe przepisy dotyczące ewakuacji ludności i zabezpieczenia mienia wchodzą w życie w czwartek. Oznacza to, że samorządy muszą być gotowe na nowe wyzwania i obowiązki. Jakie konkretnie zmiany wprowadza rozporządzenie i co to oznacza dla mieszkańców?
Nowe rozporządzenie – podstawa prawna i zakres
Rozporządzenie to uszczegółowienie ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Określa ono, jak ma przebiegać ewakuacja ludności i zabezpieczenie mienia w sytuacjach zagrożenia, takich jak działania zbrojne czy klęski żywiołowe.
Warto zapoznać się z nowymi przepisami i być przygotowanym na wypadek zagrożenia. Pamiętajmy, że odpowiednie przygotowanie i świadomość to klucz do skutecznej ewakuacji i zabezpieczenia mienia.
Osiem kluczowych czynników sprawnej ewakuacji
Rozporządzenie uwzględnia osiem kluczowych czynników, które mają zapewnić sprawną i skuteczną ewakuację ludności:
- Weryfikacja planu ewakuacji: Dostosowanie planu do rodzaju zagrożenia.
- Alarmowanie personelu: Szybkie powiadomienie osób odpowiedzialnych za organizację i prowadzenie ewakuacji.
- Informowanie ludności: Przekazywanie informacji o ewakuacji, miejscach koncentracji, transporcie i kierunkach przemieszczania.
- Kierowanie ewakuacją: Koordynacja działań przez zespoły wspomagające planowanie, organizowanie i nadzór.
- Samoewakuacja ludności: Umożliwienie samodzielnego opuszczenia zagrożonego obszaru.
- Spis ludności i mienia: Prowadzenie ewidencji ewakuowanych osób, dóbr kultury i mienia.
- Przyjęcie i ewidencja: Rejestracja ewakuowanych w miejscach czasowego pobytu.
- Bezpieczny powrót: Zapewnienie bezpiecznego powrotu do miejsc zamieszkania.
Zabezpieczenie mienia – co obejmuje?
Oprócz ewakuacji ludności, rozporządzenie reguluje również zabezpieczenie mienia. Obejmuje to:
- Zabezpieczenie ważnych obiektów nieruchomych, w tym zabytków.
- Przygotowanie do przemieszczenia zwierząt i najcenniejszego mienia.
- Zabezpieczenie dóbr kultury przed uszkodzeniem podczas transportu.
- Udokumentowanie stanu dóbr kultury w razie konieczności.
- Prowadzenie ewidencji, załadunek, przewóz, rozładunek i deponowanie w bezpiecznym miejscu.

Nowe obowiązki dla samorządów – co muszą zrobić wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast?
Nowe przepisy nakładają konkretne zadania na jednostki samorządu terytorialnego. Wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast muszą niezwłocznie podjąć działania związane z przygotowaniem do ewakuacji na obszarze zagrożenia. Do ich obowiązków należy:
- Ustalenie obszarów pierwszej ewakuacji.
- Oszacowanie liczby osób do ewakuacji, w tym osób potrzebujących transportu.
- Wyznaczenie głównych dróg i linii kolejowych do ewakuacji.
- Wyznaczenie lokalizacji punktów zbiórki i ich oznakowanie.
- Wyznaczenie zasobów obrony cywilnej i środków transportu.
- Opracowanie sposobu zabezpieczenia mienia i dóbr kultury.
- Powiadamianie ludności i upublicznianie komunikatów ostrzegawczych.
- Identyfikacja potrzeb wsparcia od organów wyższego szczebla.
Rola starostów i wojewodów w procesie ewakuacji
Podobnie jak wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, także starostowie i wojewodowie mają swoje zadania w procesie ewakuacji ludności. Wojewoda współpracuje z Rządowym Centrum Bezpieczeństwa w zakresie określenia kierunków ewakuacji i ustala główne drogi i linie kolejowe do ewakuacji w czasie wojny.
Tak przebiega sprawna ewakuacja
Zobacz zdjęcia
Szef Obrony Cywilnej – koordynacja na szczeblu krajowym
Szef Obrony Cywilnej, którym jest minister SWiA, koordynuje działania na szczeblu krajowym. Do jego zadań należy m.in.:
- Ustalenie obszarów do przyjęcia ewakuowanej ludności.
- Wyznaczenie szlaków komunikacyjnych do wykorzystania podczas ewakuacji.
- Ustalenie sposobu powiadamiania ludności o zagrożeniu.
- Przygotowanie treści informacji do upublicznienia i komunikatów alarmowych.
- Identyfikacja potrzeb i określenie zakresu wymaganego wsparcia.
Miejsca noclegowe i transport – przygotowania w województwach
Organ obrony cywilnej na obszarze województwa wyznaczonego do przyjęcia ewakuowanej ludności musi ustalić liczbę dostępnych miejsc noclegowych z zabezpieczeniem socjalno-bytowym, wolnych miejsc w zakładach opiekuńczych i szpitalach. Określa także dostępność środków transportu i możliwych dróg ewakuacyjnych.
Walka z dezinformacją i zapewnienie bezpieczeństwa
Rozporządzenie zwraca uwagę na konieczność przeciwdziałania dezinformacji i panice podczas ewakuacji ludności. Ważne jest także ograniczenie niekontrolowanego przemieszczania się ludności, szczególnie w kierunkach, gdzie wystąpiło zagrożenie.
Ewakuacja Silesia City Center w Katowicach
Zobacz zdjęcia
Priorytety podczas ewakuacji – rodziny, dzieci, osoby niepełnosprawne
Podczas ewakuacji ludności organy mają zapewnić wspólny transport dla rodzin, matek z dziećmi, osób ze szczególnymi potrzebami i ich opiekunów oraz osób starszych wymagających opieki. Priorytetem jest ewakuacja dzieci, kobiet ciężarnych, osób przebywających w placówkach opiekuńczych, szpitalach i osób z niepełnosprawnościami.
Co zabrać ze sobą na czas ewakuacji?
Osoby ewakuowane powinny mieć zapewnione środki niezbędne do przetrwania podczas przejazdu i pobytu w miejscu tymczasowego schronienia, takie jak żywność, leki, ubrania, woda, środki higieniczne i zaplecze sanitarne. Należy ograniczyć zabierane mienie do tego, co jest niezbędne do przetrwania przez 72 godziny.