Władze samorządowe województwa śląskiego zaapelowały do Ministra Energii o objęcie specjalnym wsparciem odchodzących z pracy górników, w tym m.in. pracowników Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Podobne wnioski w ostatnich tygodniach składały też związki zawodowe JSW. To reakcja na procedowany w rządzie projekt nowelizacji kluczowej dla regionu ustawy.
Chodzi o zmiany w ustawie o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego, które mają określić zasady wsparcia dla pracowników likwidowanych kopalń. Nowe przepisy mają pozwolić na kontynuację procesu stopniowego wygaszania wydobycia węgla energetycznego, zapewniając jednocześnie górnikom pakiet osłonowy. Główne założenie jest takie, że likwidacja kopalń będzie prowadzona przez przedsiębiorstwa górnicze otrzymujące na ten cel dotacje z budżetu państwa.
Wyższe odprawy dla górników. Ile wyniosą?
Prace nad nowelizacją ruszyły na początku roku, a najnowsza wersja projektu, która trafiła do Rządowego Centrum Legislacji, zawiera kilka istotnych zmian. W odpowiedzi na głosy z konsultacji społecznych, rząd uwzględnił m.in.:
- zwiększenie jednorazowych odpraw ze 120 tys. zł do 170 tys. zł,
- zmniejszenie do 3 lat stażu pracy uprawniającego do uzyskania tego świadczenia,
- rozszerzenie możliwości stosowania urlopów górniczych.
Początkowo osłony miały objąć tylko pracowników likwidowanych zakładów, jednak teraz mowa jest o wszystkich zakładach spółek objętych Nowym Systemem Wsparcia, czyli Polskiej Grupy Górniczej, Południowego Koncernu Węglowego oraz Węglokoksu Kraj.
Górnicy z JSW też dostaną wsparcie? Jest apel do ministra
Samorząd województwa śląskiego chce jednak pójść o krok dalej. Wicemarszałek Leszek Pietraszek w piśmie do ministra energii Miłosza Motyki zaapelował o dalsze poszerzenie katalogu firm objętych wsparciem. Jak ocenił, pracownicy innych spółek, np. JSW, powinni mieć możliwość skorzystania z programów osłonowych na równych zasadach.
Świadczenia osłonowe mają służyć łagodzeniu skutków transformacji energetycznej i zapewnieniu bezpieczeństwa socjalnego mieszkańców zatrudnionych w sektorze górniczym, którego transformacja przebiega z większą dynamiką, niż przewidywana wcześniej - przypomniał wicemarszałek.
Pietraszek podkreślił, że objęcie wsparciem spółek spoza Nowego Systemu Wsparcia, co nie było pierwotnie zapisane w umowie społecznej z 2021 roku, wymagałoby przygotowania nowego wniosku notyfikacyjnego do Komisji Europejskiej. Zasugerował jednak pilne podjęcie działań w tej sprawie.
Polecany artykuł:
Co dalej z terenami po kopalniach? Nowe pomysły na ich wykorzystanie
Apel samorządu dotyczy nie tylko świadczeń dla górników. Wicemarszałek wskazał również na potrzebę dywersyfikacji działalności spółek górniczych. Jego zdaniem zagospodarowanie terenów pogórniczych i poprzemysłowych również przez spółki górnicze pozwoliłoby im płynnie przejść do nowych branż i utrzymać miejsca pracy.
Rekomenduje się przygotowanie odrębnego programu, dedykowanego dywersyfikacji przedsiębiorstw górniczych, których właścicielem lub współwłaścicielem jest Skarb Państwa wraz z zapewnieniem źródeł finansowania takiego programu - dodał Pietraszek.
Wśród propozycji znalazło się też rozszerzenie listy podmiotów, które mogłyby nabywać mienie pogórnicze, m.in. o Katowicką Specjalną Strefę Ekonomiczną czy spółki gminne. Zdaniem samorządu zwiększyłoby to szanse na gospodarcze wykorzystanie tych terenów i przyciągnięcie nowych inwestorów.
