Przeprowadzono badanie „tajemniczego klienta– pijanego kierowcy”
Było to pierwsze pilotażowe badanie w tym zakresie przeprowadzone na terenie Żor. Projekt zrealizowano w 24 losowo wybranych punktach sprzedaży alkoholu:
- w 8 małych i średnich sklepach osiedlowych
- w 11 super i hipermarketach
- w 5 stacjach paliw
W każdym z wylosowanych punktów pojawił się „audytor– pijany kierowca” wyglądający na osobę nietrzeźwą (zataczał się, bełkotliwie pytał o godzinę, czuć było od niego alkohol - przed każdym wejściem do sklepu był skropiony wódką). W ręce trzymał kluczyki do samochodu, które ostentacyjnie kładł na ladzie wraz z kupowanym czteropakiem piwa.
Za każdym razem w badaniu uczestniczył także drugi audytor – „trzeźwy kierowca”, którego zadaniem było zwrócenie uwagi sprzedawcy, gdy ten gotów był sprzedać piwo pijanemu klientowi. Istotnym elementem badania było sprawdzenie reakcji sprzedawców na interwencję „trzeźwego kierowcy”, a także monitorowanie zachowań innych świadków zakupu alkoholu podejmowanego przez osobę nietrzeźwą.
Polecany artykuł:
Wyniki badania są szokujące
Spośród 24 prób zakupu piwa przeprowadzonych w ramach badań jedynie co czwarta zakończyła się odmową sprzedaży alkoholu przez sprzedawcę. Wątpliwości dot. stanu trzeźwości klienta miało łącznie 7 sprzedawców, ale tylko 6 zdecydowanie odmówiło sprzedaży alkoholu („Dziś nie mogę sprzedać piwa, bo jest P. pod wpływem alkoholu”). Jedna z kasjerek w małym sklepie osiedlowym zapytała: „A nie narozrabia pan?” i mimo wątpliwości była gotowa sprzedać piwo audytorowi.
- Jak wynika z badań zrealizowanych w czerwcu 2024 roku aż 75% kasjerów pracujących w żorskich sklepach, marketach i na stacjach paliw sprzedaje napoje alkoholowe nietrzeźwym kierowcom. - czytamy w raporcie.
Problem nieodpowiedzialnej sprzedaży alkoholu osobom nietrzeźwym dotyczy zdecydowanej większości małych sklepów z różnych sieci handlowych działających na terenie miasta Żory tj. Żabka, Lewiatan, Groszek, ODIDO.
Tylko w jednym takim sklepie - „Żabka” przy Al. Niepodległości 3 - kasjerka od razu zdecydowanie odmówiła sprzedaży piwa audytorowi, mówiąc: „Piwa panu nie sprzedam, bo jest pan pijany”.
Realizując badania w małych sklepach osiedlowych audytorzy zwrócili uwagę, iż w większości z nich sprzedawcami były młode osoby, mające mniej niż 25 lat. Podczas interwencji "trzeźwego" z audytorów, kilkukrotnie młodzi sprzedawcy dziękowali za zwrócenie im uwagi mówiąc, że „nie bardzo wiedzieli, jak odmówić sprzedaży osobie nietrzeźwej”. Przyznali także, że nigdy nie byli specjalnie szkoleni w tym zakresie.
Są jednak sklepy, w których przepisy są przestrzegane
Słowa uznania należą się kierownictwu oraz kasjerom marketów:
- Auchan przy ul. Francuskiej 11 (tutaj szczególne uznanie dla pracownika ochrony, który zaprosił audytora do wolnej kasy i głośno powiedział kasjerce – „piwka temu panu dziś nie możemy sprzedać, bo jest pod wpływem.”)
- Stokrotka na oś. Sikorskiego 15a,
- Biedronka na ul. Zjednoczonej Europy 14
- Biedronka na ul. Męczenników Oświęcimskich 20B
Stacje benzynowe a sprzedaż alkoholu
Zaskakująco złe wyniki badań odnotowano w żorskich stacjach paliw. Spośród pięciu audytów zrealizowanych w tego typu placówkach aż w czterech sprzedawcy byli gotowi sprzedać alkohol „nietrzeźwemu kierowcy”. Tylko na stacji paliw ORLEN przy ul. Kościuszki 35 kasjerka od razu odmówiła sprzedaży alkoholu audytorowi „pijanemu kierowcy”.
W 4pozostałych stacjach, na których przeprowadzono ww. badania kasjerzy bez zastanowienie byli gotowi sprzedać czteropak piwa audytorowi „nietrzeźwemu kierowcy”:
- Shell przy ul. Kościuszki 90,
- MOL przy ul. Stodolnej 2,
- Circle K przy ul. Katowickiej 1
- Amic Energy przy ul. Kościuszki 57.
- Podobne problemy – o czym świadczą wyniki naszych badań z ostatnich 5 lat - odnotowano również w wielu innych miastach np. w Warszawie, Łodzi, Poznaniu, Częstochowie, Bydgoszczy, Tychach, Zabrzu i Łomży. W tym kontekście można stwierdzić, iż stacje paliw w większości przypadków nie są właściwie przygotowane do prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych. - piszą autorzy badania.
Wykresy z raportu znajdziesz w galerii. Te dane są niepokojące:
