Nie tylko Rupniewska. Prezydenci polskich miast odwołani w drodze referendum. Na liście m.in. Łódź

Mieszkańcy kontra władza, czyli referenda lokalne w Polsce

Referendum lokalne jest kluczowym instrumentem w rękach mieszkańców, który daje realny wpływ na miejscowe władze. Jest to forma głosowania, w której mieszkańcy mogą wyrazić swoją opinię na zadany temat. Dotyczy kluczowych dla mieszkańców kwestii, a w tym m.in. odwołania władz samorządowych.

Inicjatywa przeprowadzenia referendum odwoławczego prezydenta miasta należy do mieszkańców. Aby referendum mogło się odbyć, konieczne jest zebranie odpowiedniej liczby podpisów poparcia. Liczba ta jest określona w ustawie o referendum lokalnym i zależy od liczby mieszkańców danej gminy.

Następnie, wniosek o przeprowadzenie referendum wraz z listami podpisów składany jest do właściwego organu, a podpisy weryfikowane przez komisarza wyborczego, który sprawdza, czy zostały złożone przez osoby uprawnione do głosowania i czy są one ważne. Jeśli wniosek spełnia wymogi formalne i zebrano wymaganą liczbę podpisów, podejmuje się uchwałę o przeprowadzeniu referendum, ustalając jednocześnie jego termin.

Aby wynik referendum odwoławczego był wiążący, konieczne jest spełnienie warunku frekwencji oraz uzyskanie większości głosów "za" danym rozwiązaniem. Referendum będzie ważne jeśli weźmie w nim udział przynajmniej 3/5 liczby osób biorących udział w wyborze odwoływanego organu. Wynik referendum będzie rozstrzygający, jeśli za jedną z opcji opowie się ponad połowa osób głosujących.

Prezydenci polskich miast odwołani poprzez referendum lokalne

W wielu miastach w Polsce dochodziło do referendum odwoławczego wobec miejscowych władz. W większości przypadków wynik nie był jednak wiążący, z uwagi na zbyt małą frekwencję, która nie przekroczyła minimalnego progu.

Poniżej przypominamy najsłynniejsze przypadki, kiedy niezadowolonym mieszkańcom udało się skutecznie odwołać prezydentów miast.

Kto został odwołany? Zobacz galerię.

Kto może głosować w referendum lokalnym?

Prawo do udziału w referendum lokalnym mają wszyscy mieszkańcy danej jednostki samorządu terytorialnego, którzy posiadają czynne prawo wyborcze, czyli są pełnoletni i posiadają pełną zdolność do czynności prawnych.