Katastrofa na Odrze: Opublikowano raport. Zanieczyszczenie pochodzi z Kanału Gliwickiego?

Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa powołała zespół ekspercki, który bada przyczyny katastrofy ekologicznej na Odrze. Podczas konferencji naukowcy przedstawili wstępny raport ekspercki.

Podsumowano dotychczasowe działania służb, w tym także liczbę wyłowionych śniętych ryb. W woj. śląskim i opolskim wyłowiono 7,3 tony śniętych ryb. Łącznie było ich 249 ton. Najwięcej wyłowiono w woj. zachodniopomorskim – 169 ton.

Katastrofa na Odrze – czynniki

Zespół ekspercki wytłumaczył, że do katastrofy przysłużyło się kilka czynników m.in.:

• susza hydrologiczna,
• wzrost zanieczyszczenia spowodowany suszą,
• podwyższenie temperatury wód w rzekach.

Badania toksykologiczne na obecność ołowiu,  kadmu, rtęci, arsenu, pestycydów, toksyn, skażeń promieniotwórczych i innych zakażeń prowadzone przez Inspekcję Weterynarii oraz Państwowy Instytucje Weterynarii PIB wykazały, że stężenia zanieczyszczeń nie odbiegają od poziomów charakterystycznych dla skażenia środowiska naturalnego w rzekach w Polsce. Jednak eksperci podkreślili, że główny czynnik katastrofy musiał wystąpić nagle.

Główny powód katastrofy na Odrze

Głównym powodem według ekspertów był zakwit tzw. złotych alg. Sprzyjały im panujące wtedy warunki w Odrze – niski poziom wód, wysoka temperatura, wysoka zawartość chlorków i siarczanów. Badania wody i ryb nakierowały ekspertów na sformułowanie hipotezy dotyczącej przyczyny katastrofy.

Według raportu na nieporównywalnie dużą skalę wykwit alg wystąpił w wodach Kanału Gliwickiego, dokładnie na wysokości Kędzierzyna-Koźla, gdzie łączy się z Odrą. W pobranych próbkach z Kanału Gliwickiego naukowcy odkryli wyjątkowo dużą ilość glonów, która notowana jest na poziomie powyżej 100 mln komórek na litr wody. Rekordowa próbka pochodzi z 5 września z punktu: Kanał Gliwicki — Marina Gliwice, gdzie w litrze badacze obserwują ponad 400 mln komórek. Kolejna próbka z tego samego miejsca pochodzi z 8 września, wtedy komórek na litr wody było 361 mln. W stacji: Kanał Gliwicki — Pyskowice — środek, również 8 września, naukowcy odnotowali 383 mln komórek na litr wody.

Strona niemiecka również powołała swój zespół, który także sporządził raport dotyczący katastrofy ekologicznej na Odrze. W opinii ekspertów za śnięcie ryb odpowiedzialne są zrzuty soli.

Zaproponowane rozwiązanie problemów w przyszłości

W trakcie konferencji naukowcy zaproponowali rozwiązania, które mają zapobiec podobnym katastrofom w przyszłości.

Rekomendacje zespołu ekspertów to m.in.:

• Ograniczenie zanieczyszczeń w rzece, poprzez weryfikację pozwoleń wodno-prawnych.
• Likwidacje nielegalnych wylotów zrzutów ścieków.
• Zintegrowany monitoring jakości wód.
• Odtworzenie ekosystemów odrzańskich.