Jastrzębska Spółka Węglowa uruchomiła kluczowy projekt badawczo-rozwojowy o nazwie METH2GEN. Jego celem jest jednoczesne ograniczenie jednego z największych zagrożeń w kopalniach i produkcja paliwa przyszłości. Spółka zamierza przekształcać odpadowy metan w czysty wodór, co jest odpowiedzią na wyzwania klimatyczne i rynkowe.
Projekt zyskał potężne wsparcie finansowe. Jego całkowity budżet to 25,6 mln euro, z czego lwia część, bo ponad 20 mln euro, pochodzi ze środków JSW. Inicjatywę wspiera również Fundusz Badawczy Węgla i Stali (RFCS), którego środkami zarządza Europejska Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych.
METH2GEN to projekt zmieniający problem w zysk
Projekt opiera się na dwóch filarach. Pierwszym jest wdrożenie nowoczesnej metody odmetanowania górotworu. Dzięki zastosowaniu wierceń kierunkowych, m.in. w kopalni Budryk, efektywność ujmowania metanu ma wzrosnąć radykalnie. Obecnie systemy odmetanowania w JSW wychwytują około 35-40 proc. metanu. Nowa technologia ma podnieść ten wskaźnik do poziomu ok. 70 proc. To bezpośrednio przełoży się na większe bezpieczeństwo pracy górników, redukcję kosztów i, co kluczowe, ograniczenie emisji metanu do atmosfery.
Drugim, równie ważnym elementem projektu METH2GEN, jest budowa instalacji do produkcji wodoru. Wykorzystany zostanie nadmiarowy metan, który do tej pory był po prostu spalany lub uwalniany do atmosfery. W technologii SMR (Steam Methane Reforming) metan zostanie przekształcony w wodór. Co ciekawe, powstający w tym procesie dwutlenek węgla również zostanie zagospodarowany – będzie wychwytywany i wykorzystywany w profilaktyce przeciwpożarowej w kopalniach.
To rozwiązanie przełomowe, bo pozwoli na 100-procentowe wykorzystanie metanu ujmowanego w stacjach odmetanowania, co ma ogromne znaczenie w kontekście unijnych regulacji metanowych - podkreślił dyrektor biura odmetanowania i gospodarki metanem JSW, Artur Badylak.
Tańszy wodór i ambitne cele JSW
Wodór produkowany metodą SMR ma być znacznie tańszy niż ten wytwarzany w procesie elektrolizy. To istotna informacja, biorąc pod uwagę rosnące zapotrzebowanie na ten gaz w związku z dekarbonizacją gospodarki w Polsce i na świecie.
Prace już trwają. JSW prowadzi procedury zakupu specjalistycznych wiertnic kierunkowych i wykonuje odwierty, aby precyzyjnie wyznaczyć lokalizacje dla nowej technologii. Równolegle prowadzone są badania, które wskażą najlepsze miejsce na budowę instalacji do produkcji wodoru.
METH2GEN to jeden z czterech dużych projektów współfinansowanych przez UE, które realizuje JSW. Inne inicjatywy dotyczą m.in. równoległego układu odmetanowania w kopalni Pniówek (projekt REM) czy automatyzacji systemów w celu podniesienia ich efektywności (projekt Mastermind).
Wszystkie te działania wpisują się w strategię środowiskową JSW z 2022 roku. Jej celem jest zredukowanie śladu węglowego spółki o 30 proc. do 2030 roku. Ponieważ to właśnie metan odpowiada za 70 proc. śladu węglowego JSW, jego efektywne zagospodarowanie jest absolutnym priorytetem.
