Elektrociepłownia Szombierki: Nowe życie "industrialnej katedry"
Elektrociepłownia Szombierki, jeden z najważniejszych zabytków poprzemysłowych w województwie śląskim, ma szansę na nowe życie. Grupa Arche, która kupiła obiekt w 2022 roku, otrzymała 84 mln zł dotacji z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji na projekt o wartości ponad 0,5 mld zł. Informację o przyznaniu środków przekazano oficjalnie w komunikacie. Tym samym śmiały i ryzykowny pomysł Władysława Grochowskiego zaczyna się realizować.
Ogromne wsparcie na ambitny projekt
Grupa Arche, działająca w branży nieruchomości i hotelarskiej, planuje przekształcić monumentalny obiekt w centrum hotelowe z funkcjami kulturalno-oświatowymi. Dotychczas nowy właściciel skupiał się na pracach zabezpieczających, jednak teraz, dzięki unijnemu wsparciu, rewitalizacja Elektrociepłowni Szombierki nabierze tempa.
W ubiegłym roku firma zdobyła blisko 50 mln zł unijnej dotacji na utworzenie ogólnodostępnej infrastruktury sportowo-rekreacyjnej.
Co czeka Elektrociepłownię Szombierki? Plany inwestora
Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, inwestor planuje nadać Elektrociepłowni Szombierki nowe funkcje: edukacyjne, kulturalne, hotelowe i gastronomiczne. W hali turbin ma powstać sala wielofunkcyjna, w rozdzielni hotel na ok. 200 pokoi, apartamenty w wieży zegarowej, restauracja, baseny i spa, w wieży węglowej przestrzeń edukacyjna, sale wykładowe i warsztatowe, a w kotłowni galeria sztuki, ekspozycje, przestrzeń targowa oraz edukacyjno-muzealna, foodhall i księgarnia.
Tak obecnie wygląda EC Szombierki - królowa śląskiej industrii
Zobacz zdjęcia
Długo wyczekiwane zmiany
Elektrociepłownia Szombierki to jeden z siedmiu najbardziej zagrożonych zabytków w Europie. Początkowo zakład planowany był jako fabryka prochu. Inwestorem była spółka Schaffgotsch Bergwerksgesellschaft GmbH należąca wówczas do Joanny Gryzik głównej spadkobierczyni majątku po Karolu Goduli i jej męża Hansa Ulryka Schaffgotscha. W skład zabytkowego kompleksu o powierzchni około 17,88 ha wchodzą obecnie: kotłownia, pompownia, maszynownia, rozdzielnia prądu, wieża wodna „Zegarowa”, wieża węglowa, trzy kominy fabryczne, budynek zarządu, wartownia wraz z otoczeniem. Obiekt wpisany jest do rejestru zabytków. Mimo to skala zniszczeń jest przygnębiająca, a sytuację pogarszał fakt, że w latach 2017-2019 z obiektu wymontowano wiele cennych elementów.
Pogarszający się z roku na rok stan EC Szombierki nie był dla nikogo zaskoczeniem. Zwłaszcza dla miłośników zabytków industrialnych, którzy regularnie odwiedzali elektrociepłownię przy okazji organizowanej Industriady - Święta Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.
Obecnie wydaje się, że EC Szombierki będzie uratowana nie jako trwała ruina, a miejsce o zupełnie innym przeznaczeniu.
Kiedy zobaczymy efekty?
W kwietniu br. prezes Grupy Arche Władysław Grochowski zapowiadał, że pierwszy etap rewitalizacji EC Szombierki w Bytomiu powinien zostać ukończony w ciągu około dwóch lat. Pierwszy etap przewiduje m.in. utworzenie przestrzeni hotelowych, gastronomicznych i kulturalnych, a także ogólnodostępną infrastrukturę sportową.
Teraz oba te przedsięwzięcia mają już unijne dofinansowanie ze środków Funduszu Sprawiedliwej Transformacji.
Grupa Arche: Od dewelopera do ratowania zabytków
Grupa Arche powstała poprzez rozwój działającej od 1991 r. firmy deweloperskiej Arche. Łącznie firma wybudowała ponad 10 tys. domów i mieszkań. Należy też do niej kilkanaście hoteli; w tym przedstawiana jako modelowy przykład rewitalizacji zabytku poprzemysłowego Cukrownia Żnin. W woj. śląskim do inwestora należy Pałac Donnersmarcków w Siemianowicach Śląskich oraz - od niedawna - zabytkowa Elektrociepłownia Zabrze.
