W Katowicach trwają badania nad lekiem na chorobę genetyczną. Choruje na nią 1 proc. społeczeństwa

Śląskie. Trwają badania nad lekiem na celiakię

We wtorek, 31 października Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej podzieliło się dobrymi nowinami. W czterech ośrodkach na terenie Polski od połowy października prowadzone są badania nad lekiem na celiakię o nazwie ZED1227. Warto podkreślić, że pomimo trwających od wielu lat badań, nadal nie ma skutecznego lekarstwa na tę chorobę.

Dwa z czterech ośrodków Synexus zlokalizowane są na terenie woj. śląskiego. Mieszczą się one w Katowicach przy ulicy Konckiego oraz w Częstochowie przy Alei Najświętszej Maryi Panny. Łącznie muszą zostać przeprowadzone cztery fazy badań, by lek został wprowadzony na rynek. Obecnie prowadzone są badania fazy IIB.

Badania fazy IIA prowadzone są w celu doprecyzowania wyjściowej dawki nowego produktu, a badania IIB w celu uzyskania wstępnych informacji na temat potencjalnej skuteczności nowego produktu - informuje Magdalena Kamińska z ośrodka Synexus.

Lek ma za zadanie blokować działanie glutenu, czyli nie dopuszczać do tego, by organizm osoby chorującej na celiakię uruchamiał reakcję autoimmunologiczną po spożyciu pokarmu z glutenem.

Jak wziąć udział w badaniach nad lekiem na celiakię w woj. śląskim?

Opiekunem medycznym badań nad lekiem na celiakię w Polsce jest dr n. med. Jacek Wójtowicz, chirurg i gastroenterolog, członek Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Towarzystwa Chirurgów Polskich i Polskiego Towarzystwa Medycyny Sportowej. Obecnie nadal trwa nabór osób chorujących na celiakię, które chciałyby wziąć udział w fazie II badań nad lekiem. Rekrutacja przewidziana jest do końca I kwartału 2024 roku.

Badania trwają 17 tygodni. Osoby, które zakwalifikują się do fazy testowej będą musiały odwiedzić ośrodek łącznie 8 razy - bez konieczności hospitalizacji Podczas badania:

•            pacjenci będą przyjmować badany lek 3x dziennie

•            na wizycie 2 oraz 7 będzie wykonywana gastroskopia

•            pacjenci będą mieć  wykonywane testy HLA DQ-2 oraz HLA DQ-8

Wszystkie wymienione badania są bezpłatne. Dodatkowo pacjenci w czasie trwania badania są objęci ścisłą opieką gastrologiczną. Kto może wziąć udział w badaniu?:

• osoby dorosłe – powyżej 18 r.ż.,
• które mają celiakię potwierdzoną biopsją dwunastnicy (co najmniej od roku),
• u których występują objawy jelitowe choroby pomimo stosowania diety bezglutenowej.

Co to jest celiakia?

Celiakia to choroba trzewna, autoimmunologiczna, częściowo o podłożu genetycznym. U osób, u których zdiagnozowano celiakię dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego pod wpływem spożycia glutenu – białka zapasowego zawartego w zbożach (pszenicy, życie i jęczmieniu). W wyniku działania glutenu nieprawidłowa reakcja immunologiczna skierowana jest przeciwko własnym tkankom organizmu, w szczególności w jelicie cienkim. Prowadzi to do stanu zapalnego i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego, a następnie do zaniku kosmków jelitowych, które zwiększają jego powierzchnię i są odpowiedzialne za wchłanianie składników odżywczych.

Skutkuje to przede wszystkim upośledzonym wchłanianiem składników odżywczych, a co za tym idzie niedoborów pokarmowych, zaburzeniami ze strony układu nerwowego. Innymi objawami celiakii są głównie dolegliwości ze strony układu pokarmowego (wzdęcia, biegunki, wymioty, nudności), ciągłe uczucie zmęczenia, znużenia, apatia, depresja i wiele innych schorzeń.

Celiakia może ujawnić się zarówno wkrótce po wprowadzeniu glutenu do diety dziecka, jak również podczas dorastania, ciąży u kobiet, dużego stresu, po silnej infekcji, poważnej operacji itd. Obecnie 70% przypadków celiakii wykrywa się u osób powyżej 20 r.ż., choć u części z tych chorych objawy występują od dzieciństwa. Zdarzają się przypadki choroby u osób 80-letnich. Kobiety chorują dwukrotnie częściej niż mężczyźni.

Obecnie jednym skutecznym lekiem jest dieta bezglutenowa, czyli wykluczenie z jadłospisu produktów, w których występuje pszenica, żyto, jęczmień oraz owies. W Katowicach jednym z nielicznych lokali gastronomicznych, w którym osoby z celiakią mogą bezpiecznie zjeść posiłek jest "Placek" przy ul. Dworcowej.