Radni Sejmiku Województwa Śląskiego jednogłośnie zdecydowali o wyjątkowym upamiętnieniu jednej z najczarniejszych kart w historii regionu. Podczas poniedziałkowej sesji przyjęto uchwałę, na mocy której rok 2026 będzie obchodzony jako "Rok Dziewięciu Górników z Wujka". Inicjatywa ma na celu złożenie hołdu górnikom, którzy stracili życie podczas brutalnej pacyfikacji kopalni Wujek w 1981 roku. Wybór daty nie jest przypadkowy – w 2026 roku przypada 45. rocznica wprowadzenia w Polsce stanu wojennego.
Tragedia w kopalni Wujek
Wydarzenia, które na zawsze zapisały się w historii Polski, miały swój początek 14 grudnia 1981 roku. Na wieść o internowaniu przewodniczącego zakładowej "Solidarności" Jana Ludwiczaka, załoga kopalni Wujek w Katowicach ogłosiła strajk okupacyjny. Górnicy domagali się uwolnienia swojego kolegi oraz odwołania stanu wojennego. Władze komunistyczne postanowiły jednak siłą złamać opór robotników.
16 grudnia 1981 r. doszło do brutalnej pacyfikacji. Przeciwko strajkującym wysłano oddziały ZOMO i wojsko. Padły strzały, w wyniku których zginęło dziewięciu górników:
- Józef Czekalski,
- Józef Krzysztof Giza,
- Joachim Józef Gnida,
- Ryszard Józef Gzik,
- Bogusław Kopczak,
- Andrzej Pełka,
- Jan Stawisiński,
- Zbigniew Wilk,
- Zenon Zając.
Rannych zostało kolejnych 23 protestujących. Była to największa tragedia stanu wojennego.
Symbol oporu i przestroga na przyszłość
Jak podkreślono w uzasadnieniu uchwały sejmiku, ofiara górników stała się lekcją dla przyszłych pokoleń. "Śmierć górników kopalni Wujek stała się ogólnopolskim symbolem oporu wobec dyktatury i łamania praw człowieka" – czytamy w dokumencie. Radni zaznaczyli, że należy nie tylko pamiętać o tych tragicznych wydarzeniach, ale również traktować je jako przestrogę, "by nigdy już się nie powtórzyły".
Już we wtorek, w 44. rocznicę pacyfikacji, odbędą się uroczystości upamiętniające ofiary. W obchodach, jak podaje PAP, weźmie udział m.in. prezes IPN dr Karol Nawrocki. W samo południe w Katowicach zawyją syreny w ramach akcji "Zatrzymać miasto", by w ciszy oddać hołd poległym.
