Zespół zabudowy pl. Jana III Sobieskiego oraz pl. Andrzeja Hiolskiego decyzją został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych. To działki i obiekty historyczne, które znajdują się w obrębie obydwu placów oraz przy ulicach: Smolenia, Żeromskiego, Korfantego, Sokoła i Żołnierza Polskiego. Wśród nich są m.in. budynki: Muzeum Górnośląskiego, Domu Polskiego „Ul”, dawnego Starostwa Powiatowego, szkoły, dawnych koszar wojskowych oraz kamienicy mieszczańskiej na rogu ul. Korfantego i Sokoła.
– Postępowanie, jakie prowadził Wojewódzki Konserwator Zabytków objęło obszar historycznej zabudowy wokół placów: Sobieskiego i Hiolskiego, w tym nieruchomości, które od wielu lat były indywidualnie wpisane do rejestru zabytków – mówi Dominika Kściuczyk, Miejski Konserwator Zabytków w Bytomiu. – Decyzja o wpisie do rejestru zabytków świadczy o ponadlokalnych walorach historycznych, architektonicznych oraz przestrzennych tego obszaru miasta, w którym na przełomie XIX i XX wieku powstały istniejące do dziś gmachy użyteczności publicznej – dodaje Dominika Kściuczyk.
Na liście znalazło się 12 nieruchomości
Zgodnie z decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków w skład zespołu zabudowy wchodzi aż 12 nieruchomości, ogrodzenie oraz mur i elewacje budynków. Wśród mających ogromną wartość historyczną obiektów na szczególną uwagę zasługują budynki Muzeum Górnośląskiego przy pl. Jana III Sobieskiego, dawne Starostwo Powiatowe – obecnie filia Muzeum Górnośląskiego przy ul. Korfantego 34, a także Dom Polski „Ul” przy ul. Korfantego 38. To oczywiście nie wszystko, jest to również:
- budynek dawnej wartowni i aresztu przy ul. Korfantego 45,
- dawny budynek mieszkalny urzędników koszar przy ul. Żeromskiego 44,
- budynek dawnych warsztatów szkolnych i musztry tzw. dom ćwiczeń przy ul. Żeromskiego
- budynek powozowni przy ul. Korfantego.
- mur łączący budynki dawnej wartowni i aresztu przy ul. Żeromskiego 44
- ogrodzenie dawnego budynku Starostwa Powiatowego przy ul. Korfantego 34
- elewacje frontowe obiektów przy ul. Żołnierza Polskiego obejmujące zachodnią pierzeję ulicy.
Na uwagę zasługują także indywidualne wpisy: kamienicy mieszczańskiej na rogu ul. Korfantego 38/Sokoła 19, budynku szkoły przy pl. Jana III Sobieskiego oraz dawnych koszar wojskowych – obecnie budynku Urzędu Miejskiego czy też XX-wieczne: secesyjna kamienica mieszczańska na rogu ul. Korfantego 36 i Sokoła 19 z 1905 roku, a także budynek Muzeum Górnośląskiego z lat 1929 – 1931, w którym pierwotnie działały aż trzy instytucje: Miejska Kasa Oszczędności, Biblioteka Miejska oraz Górnośląskie Muzeum Krajowego.
Prawna ochrona bytomskich zabytków
Właściciele lub zarządcy wymienionych obiektów są zobowiązani m.in.: do prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, utrzymywać zarówno obiekt zabytkowy, jak i jego otoczenie w najlepszym stanie, a także korzystać z niego w sposób zapewniający zachowanie jego walorów zabytkowych.
Co ważne: wszelkie prace budowlane, umieszczanie urządzeń technicznych, reklam, jak również wycinka drzew lub krzewów czy też zmiana przeznaczenia zabytku wymagają pozwoleń i są nadzorowane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Na jakie korzyści mogą liczyć?
Teraz, oprócz obowiązków, właściciele lub zarządcy mogą także liczyć na dotacje i dopłaty konserwatorskie, które przyznawane są z budżetu państwa. Mogą oni starać się o zwolnienie z podatku od nieruchomości w gminie. Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych zwalnia się od podatku od nieruchomości grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji, zgodnie z przepisami o ochronie zabytków, z wyjątkiem części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.