Wieża ciśnień w Orzeszu

i

Autor: M. Bulsa / Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach / Facebook

Nowy zabytek na Śląsku. Wieża wodna w Orzeszu została wpisana do rejestru

2023-02-02 21:29

Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach poinformował, że 12 stycznia 2023 r. do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego pod numerem wpisano budynek wieży wodnej przy ul. Dworcowej w Orzeszu.

Projekt budowy wieży ciśnień wodociągu kolejowego w Orzeszu powstał około 1913 r. Opracowała go wrocławska firma braci Huber.

W latach 1853–1857 Towarzystwo Kolei Wilhelma zbudowało linię kolejową z miejscowości Nędza przez Rydułtowy, Orzesze, Ligotę do huty „lda” z odgałęzieniem Orzesze - Jaśkowice - Łaziska - kopalnia „Waleska”.

W 1857 r. stacja kolejowa w Orzeszu miała charakter stacji węzłowej. Nowy wodociąg kolejowy zbudowano na stacji w 1913 r. Składał się z ujęcia wody na potoku Gostynka, przepompowni i wieży ciśnień.

Budowa wodociągu na stacji Orzesze związana była z modernizacją linii Katowice Ligota - Orzesze oraz Orzesze - Żory. Prace modernizacyjne linii odbyły się w celu wprowadzenia na nie pociągów pośpiesznych relacji Katowice - Orzesze - Buhumin - Wiedeń. Przez wybuch I wojny światowej planów tych nie zrealizowano.

Jak informuje Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków wodociągową wieżę ciśnień zbudowano w nowoczesnej żelbetowo-betonowej konstrukcji wprowadzając do niej zbiornik wody stalowy, nitowany typu Brokhausa, mieszczący maksimum 225 m3 wody (praktycznie 200 m3 wody).

Projektowała ją i budowała firma posiadająca duże doświadczenie we wznoszeniu konstrukcji żelbetowych – budowli technicznych, mostów, przemysłowych hal produkcyjnych.

Sam budynek wieży ciśnień został wybudowany w drugiej dekadzie XX w. Oddano go do użytku ok. 1930 r. Obiekt do 2014 r. stanowił własność PKP, następnie został przekazany Gminie Orzesze.

Źródło: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Katowicach / Facebook