Ciekawostki

Najstarsza wieś województwa śląskiego. Słynie z sanktuarium i źródła uzdrawiającej wody

2024-12-27 16:51

Według danych historycznych to najstarsza wieś w województwie śląskim i jedna z najstarszych miejscowości w powiecie rybnickim. Jej historia sięga ponad 800 lat, a pierwsza wzmianka o niej pochodzi z dokumentów dotyczących dziesięciny, którą mieli płacić tamtejsi mieszkańcy. Obecnie nazwa wsi najbardziej kojarzy się z kopalnią, choć ta zajmuje tylko część jej obszaru.

Dziesięcina trwałym śladem w historii najstarszej wsi w Śląskiem

O tym, jak zaczęła się historia tej wsi, wiadomo po dziś dzień niewiele. Wiadomo natomiast to, że jest to najstarsza wieś, albo jedna z najstarszych w granicach dzisiejszego województwa śląskiego. Znajduje się ona w powiecie rybnickim, i jeszcze kilkanaście lat temu człon "rybnicki" obowiązywał w formalnej nazwie tej miejscowości. Zmieniono to dopiero w 2006 roku, przez co dawne Jankowice Rybnickie dzisiaj nazywają się po prostu Jankowice. Pierwsza wzmianka o tej miejscowości ma pochodzić z 25 maja 1223 r. Wtedy to nazwa wsi została wymieniona w dokumencie wydanym przez biskupa wrocławskiego Wawrzyńca (Laurentiusa) na prośbę księcia opolsko-raciborskiego Kazimierza I. Sam dokument dotyczył dziesięciny, jaką Jankowice oraz sąsiednie miejscowości miały płacić klasztorowi Norbertanek, który znajdował się wtedy w Rybniku.

Kto założył Jankowice? Legendy i fakty

To miejscowa legenda, ale kto wie, czy nie jest zgodna z prawdą. Otóż Jankowice powstały w tym samym czasie co Michałkowice, które dzisiaj są w obrębie Jankowic. Powstanie tych dwóch miejscowości łączy się z losami dwóch rycerzy Bolesława Chrobrego o imionach Janko i Michał. Rycerze zawarli umowę, według której obaj mieli zakreślić obszar dóbr, które będą należeć do nich. W ten sposób Janko utworzył Jankowice, a Michał Michałkowice. 

Odsuwając na bok miejscowe legendy, to Jankowice zostały założone na prawie polskim, czego potwierdzeniem jest zapis w księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego). Została ona spisana za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305. Jankowice określano nazwą Jancovitz. 

Zabytki i znane miejsca w Jankowicach

Nazwa dzisiejszych Jankowic najmocniej kojarzy się z Kopalnią Węgla Kamiennego. Co ciekawe, tak naprawdę siedziba KWK Jankowice znajduje się w Rybniku, w dzielnicy Boguszowice. Kopalnia należy do Polskiej Grupy Górniczej i tylko częściowo znajduje się na terenie Jankowic. I to praktycznie dzięki nazwie tej kopalni nazw "Jankowice" utrwaliła się w pamięci mieszkańców województwa śląskiego.

W samych Jankowicach jest niewiele miejsc, które można wyróżnić, choć na uwagę zasługuje tamtejsze sanktuarium i jeden z najpiękniejszych w województwie śląskim drewnianych kościołów, którym zarządza parafia pw. Bożego Ciała. Kościół powstał w 1670. Budowniczym jak i zarazem fundatorem kościoła był hrabia Ferdynand Leopold von Oppersdorff. Kościół był wielokrotnie remontowany. W 1869 roku wnętrze kościoła zostało wymalowane przez Teodora Gajdę. Malarz namalował dwa obrazy nawiązujące do miejscowej legendy - jeden przedstawiający schowanie Najświętszego Sakramentu do dziupli przez ks. Walentego oraz drugi z przedstawieniem śmierci męczeńskiej ks. Walentego. W 1904 roku przy okazji przebudowy organów został powiększony chór muzyczny. W latach 1973–1979 został przeprowadzony został kapitalny remont kościoła i jego obejścia.

Od 2002 roku  kościół parafialny pw. Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich oraz leśne sanktuarium w Studzience ustanowiono Sanktuarium Najświętszego Sakramentu.

Wspomniana Studzienka Jankowicka to kolejny obiekt sakralny, który stanowi atrakcję turystyczną. To miejsce, gdzie pochowano księdza Walentego, gdzie znajduje się źródło wody uzdrawiającej oraz grota pustelnika. Znajduje się w lesie w Marklowicach w pobliżu Jankowic. Historia Studzienki Jankowickiej nawiązuje do wydarzeń historycznych opartych na podaniach ludowych dotyczących wojen husyckich oraz historii ks. Walentego zabitego przez Husytów w 1433 roku.

Tytuły znanych filmów w języku śląskim. Poradzisz odgadnąć, o jaki film chodzi? QUIZ
Pytanie 1 z 15
Chop co mo 10 lot do Abrahama" to tytuł serialu:
Mellina
Żulczyk i Strachota: uzależnienie to choroba emocji. MELLINA – Meller