Decyzja polskiego rządu o rozpoczęciu prac nad utworzeniem nowego centrum technologicznego Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) otworzyła drzwi do historycznej szansy. To ogromny krok, który może wzmocnić pozycję Polski w europejskim sektorze kosmicznym. Prezydent Katowic Marcin Krupa, Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa oraz Przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak postanowili działać. Wystąpili oni wspólnie do Prezesa Rady Ministrów z oficjalną propozycją, by to właśnie na Śląsku ulokowano tę prestiżową instytucję.
W liście skierowanym do premiera samorządowcy podkreślili, że jest to krok w stronę nowoczesności i bezpieczeństwa. „To krok w stronę nowoczesności, bezpieczeństwa i rozwoju polskiej polityki kosmicznej” – napisali.
Centrum ESA na terenie dawnej kopalni? To nie żart
Samorządowcy mają już nawet konkretny pomysł na lokalizację. Proponują, aby polski ośrodek ESA – w całości lub jako filia – powstał na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, a konkretnie w Katowicach. Miałby on znaleźć swoje miejsce na terenach po dawnej kopalni Wieczorek, gdzie obecnie powstaje nowoczesny Hub Gamingowo-Technologiczny. To jednak niejedyna opcja, bo jak podkreślają, GZM dysponuje „wieloma doskonałymi terenami, które spełniają wysokie wymagania dla lokalizacji Centrum”.
Metropolia, zamieszkana przez ponad 2 miliony osób, to nie tylko tereny, ale przede wszystkim ogromny potencjał ludzki, naukowy i biznesowy. „Potencjał intelektualny GZM oraz dynamicznie rozwijający się sektor firm technologicznych są mocną przesłanką, aby przedstawić propozycję lokalizacji i rozwoju Centrum ESA właśnie tutaj” – czytamy w liście.
Śląskie uczelnie i firmy z sektora kosmicznego to potężny atut
Argumentów za Śląskiem jest znacznie więcej. To region, który już teraz może pochwalić się kluczowymi zasobami dla branży kosmicznej. Wśród nich autorzy listu wymieniają:
- świetnie zsieciowane uczelnie, których potencjał naukowy został doceniony tytułem Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024,
- największe w Polsce Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne – Śląski Park Nauki, wyposażone w jedne z najnowocześniejszych na świecie urządzeń do badania kosmosu,
- dynamiczne środowisko firm z sektora kosmicznego, takich jak KP Labs, Future Processing czy ICEYE,
- unikalną infrastrukturę kopalnianą, którą można wykorzystać do symulowania warunków kosmicznych i badań w stanie nieważkości.
To właśnie ten ostatni punkt jest prawdziwym asem w rękawie. Wykorzystanie podziemnych wyrobisk do badań kosmicznych byłoby unikalnym rozwiązaniem na skalę europejską. „Innowacyjność jest wpisana w DNA Górnego Śląska i Zagłębia od zawsze” – podkreślają sygnatariusze. „To tu tworzono rozwiązania, które rewolucjonizowały przemysł. Dziś ten potencjał może zostać wykorzystany dla rozwoju branży kosmicznej”.
Lokalizacja i transformacja. GZM deklaruje pełne wsparcie
Nie bez znaczenia jest także doskonałe położenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w węźle europejskich szlaków transportowych. Bliskość autostrad A1 i A4, trzech dużych lotnisk oraz bezpośrednie połączenia kolejowe z kluczowymi stolicami regionu to ogromny atut logistyczny. Samorządowcy zwracają również uwagę na rozwiniętą edukację międzynarodową, która sprzyja kształtowaniu kompetencji niezbędnych w zaawansowanych technologicznie sektorach.
Lokalizacja Centrum Technologicznego ESA w Metropolii mogłaby stać się kołem zamachowym dla transformacji całego regionu. „Tylko taka transformacja pomoże mieszkańcom i instytucjom regionu przejść przez złożone procesy zmian społeczno-gospodarczych” – napisano w liście. Na koniec samorządowcy złożyli jasną deklarację, zapewniając o gotowości do pełnego wsparcia projektu: „Zapewniamy Pana Premiera, iż jako Region i miasta GZM deklarujemy zaangażowanie infrastrukturalne i finansowe w przedsięwzięcie”.
