Państwowa Inspekcja Pracy w pierwszym półroczu 2022 r. skontrolowała 10 tys. firm, w tym aż 62 tys. pracowników w nich zatrudnionych. Jak podaje businessinsider.com.pl prawie co dziesiąta firma zatrudniała pracowników bez umowy, a w co trzeciej zdarzały się przypadki nie zgłoszenia pracownika do ZUS-u.
Coraz więcej osób pracuje nielegalnie
W poprzednich latach przypadków nieprawidłowości w sprawdzonych firmach zostało ujawnianych w okolicy 30-35 procent. W tym roku proporcjonalnie do lat wcześniejszych nieprawidłowości ujawniono w aż 38 procentach sprawdzonych firm.
Inspektorzy PIP zwracają uwagę, że część kontroli jest przeprowadzana ze względu na skargi dotyczące naruszeń przepisów.
Praca na czarno w Polsce
W pierwszym półroczu 2022 r. wyszło na jaw, że 1,5 tys. osób pracowało bez umowy na piśmie. Dla porównania w całym 2021 r. PIP ujawnił „jedynie” 1,2 tys. takich przypadków.
Pierwsze półrocze 2022 r. to okres szczególnie trudny z uwagi na pandemię Covid-19 i wojnę w Ukrainie, które w istotny sposób wpłynęły na rynek pracy i kondycję przedsiębiorstw – mówi Katarzyna Łażewska-Hrycko, główny inspektor pracy.
Teraz pracownicy PIP zapowiadają rekordową liczbę kontroli legalności zatrudnienia.
Kto ponosi konsekwencje pracy na czarno?
W razie wykrycia nieprawidłowości większe konsekwencje ponosi pracodawca niż pracownik. Jak informuje portal infor.pl niewypełnianie obowiązków związanych z obliczaniem, pobieraniem i wpłacaniem składek wiąże się z odpowiedzialnością karną oraz z obowiązkiem opłacenia przez takiego pracodawcę odsetek.
Na pewno konsekwencje pracy na czarno ponosi także pracownik, który nie ma pewności i stabilności zatrudnienia. Dochodzi do tego brak bezpieczeństwa pracy, co wpływa na jego zdrowie psychiczne. W dodatku jeśli posiada status osoby bezrobotnej i mimo to podejmuje się zatrudnienia na czarno, wtedy podlega karze grzywny, nie niższej niż 500 zł.
Co to jest praca na czarno?
Jak podaje ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy o nielegalnym zatrudnieniu, czyli „pracy na czarno” można mówić jeżeli:
- pracodawca zatrudnia osoby bez potwierdzenia na piśmie w wymaganym terminie rodzaju zawartej umowy i jej warunków
- pracodawca nie zgłasza osoby zatrudnionej lub wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczenia społecznego,
- następuje podjęcie przez bezrobotnego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub działalności bez powiadomienia o tym właściwego powiatowego urzędu pracy,
- następuje zatrudnienie lub powierzenie wykonywania innej pracy zarobkowej bezrobotnemu bez zawiadomienia właściwego powiatowego urzędu pracy,
- pracodawca powierza wykonywanie pracy cudzoziemcowi nieposiadającemu zezwolenia na pracę, w przypadkach gdy jest ono wymagane lub powierza wykonywanie pracy na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę.