Przy ulicy Rynkowej w Czeladzi stoi niewielki, parterowy dom, uznawany za najstarszy w mieście. Historycy szacują, że pochodzi z 1567 roku i był domem modlitwy Arian.
Arianie, zwani też Braćmi Polskimi, byli niewielkim, lecz znanym i radykalnym odłamem reformacji. Żyli w Czeladzi, o czym świadczy wpis w czeladzkiej kronice parafialnej. Zapisano tam, że w 1638 roku z Czeladzi uciekło dwoje heretyków: Marian Kosmala i Anna Hadalówna.Z pewnością byli też w Będzinie, gdzie w 1560 roku przejęli na kilka lat katolicki kościół.
Ostatecznie w 1658 roku Sejm wygnał Arian z Polski. Rozjechali się w różnych kierunkach. Ich poglądy zdobyły zwolenników m.in. w Holandii, Anglii oraz koloniach. Z czasem wyznawców zaczęto nazywać unitarianami.
A jako unitarianie określało się kilku prezydentów Stanów Zjednoczonych. To John Adams, John Quincy Adams, Millard Fillmore, William Howard Taft. Do listy można dołączyć Thomasa Jeffersona, który miał poglądy bardzo zbliżone do unitarianizmu.
Wystawa w Muzeum Saturn w Czeladzi
O tym oraz kilku innych ciekawostkach związanych z Arianami będzie mówił Dariusz Ciepiel w prelekcji wernisażowej 3 marca. Wydarzenie rozpocznie się o godz. 17:00.
Na wystawie będzie można zobaczyć grafiki przedstawiające przywódców Braci Polskich. To m.in. Faust Socyna i Krzysztof Arciszewski. Ekspozycja będzie dostępna do zwiedzania w Muzeum Saturn w Czeladzi do 7 kwietnia tego roku. Wstęp wolny.