Wilamowski zostanie uznany oficjalnie, jako język? Jest pozytywna opinia

Język wilamowski ma za sobą trudną przeszłość 

Na czwartkowym posiedzeniu komisji, projekt ustawy wraz z poprawkami zyskał poparcie większości posłów. Za zagłosowało dziesięciu członków komisji, dwóch było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Przewodnicząca komisji Wanda Nowicka (Lewica) przypomniała, że językiem wilamowskim posługiwali się mieszkańcy Wilamowic, miasteczka leżącego pomiędzy Bielskiem-Białą a Oświęcimiem. Był to język uznany i stosowany na tym terenie. Niestety po II wojnie światowej, na skutek represji ze strony władz komunistycznych zaczął stopniowo zanikać. Obecnie posługuje się nim w Polsce kilkadziesiąt osób. Jak wskazała Nowicka, dla jego przetrwania kluczowe jest wsparcie ze strony instytucji publicznych. 

Spór o status języka wilamowskiego

Nowelizacja ustawy ma rozszerzyć obecne przepisy, dodając język wilamowski jako drugi język regionalny obok języka kaszubskiego. Celem jest umożliwienie osobom posługującym się tym językiem korzystania ze wsparcia i ochrony ze strony państwa.

Państwo powinno chronić języki mniejsze, bo to jest jego rola. To jest rola, aby nie pozwolić swoim obywatelom na to, aby tracili swoją tożsamość oraz język, w którym wychowywali się jego przodkowie - oceniła Monika Rosa, zastępczyni przewodniczącej komisji.

Podczas debaty pojawiły się również głosy sceptyczne. Zastępca przewodniczącego komisji Jarosław Sellin z PiS zapowiedział, że będzie przeciwko projektowi ustawy. Powołał się przy tym na jedną z ekspertyz naukowych, która wskazuje na dialekt wilamowski lub tzw. wyspę językową, a nie odrębny język.

Jednak Monika Rosa podkreśliła, że istnieje jasna definicja języka regionalnego i cech, które musi spełnić, by zostać za niego uznany, a język wilamowski te kryteria spełnia.

Odrodzenie języka wilamowskiego

Język wilamowski, którego nazwa własna brzmi „wymysioeryś”, był powszechnie używany w Wilamowicach do 1945 roku. Zaczął zamierać po wkroczeniu do Polski Armii Czerwonej. Nastąpiły wówczas zesłania w głąb Związku Sowieckiego, zajęcia majątków i kary za posługiwanie się wilamowskim językiem. Skrycie używali go tylko najstarsi i to między sobą.

Dopiero po 1989 roku nastąpiło jego odrodzenie. Od połowy lat 90. działa stowarzyszenie Wilamowianie, które krzewi wilamowską kulturę i język. W 2007 roku dr Tymoteusz Król, pasjonat języka wilamowskiego, zbadał jego ortografię. W Wilamowicach młodzież wystawia w nim sztuki, tłumaczone są książki. Obecnie posługuje się nim kilkadziesiąt osób.