Co zyskają kierowcy?
Koncesję na eksploatację odcinka autostrady Katowice-Kraków ma spółka Stalexport Autostrada Małopolska (SAM), należąca do Grupy Stalexport Autostrady. W czwartek, 31 lipca rzecznik SAM Daniel Gryt poinformował o planach budowy dwóch MOP-ów na wysokości miejscowości Rudno oraz Grojec. Prace mają się rozpocząć w sierpniu.
W MOP-ie Rudno powstanie 95 miejsc postojowych dla samochodów osobowych, 34 dla samochodów ciężarowych i 10 dla autobusów. Natomiast w Grojcu planowanych jest 98 miejsc postojowych dla samochodów osobowych, 49 dla samochodów ciężarowych i 14 dla autobusów. Dodatkowo Stalexport zaplanował modernizację istniejącego systemu odwodnienia autostrady na odcinkach sąsiadujących z MOP-ami.
Inwestycje w trakcie trwania koncesji
Budowa MOP-ów to kolejna inwestycja realizowana przez SAM w ramach umowy koncesyjnej, która wygasa w marcu 2027 roku. Realizując zapisy umowy, spółka wymienia całą nawierzchnię autostrady i remontuje obiekty mostowe, finansując te działania wyłącznie z opłat za przejazd, bez subwencji czy dotacji ze środków publicznych.
Umowa koncesyjna została zawarta w 1997 roku i w praktyce oznaczała przeniesienie przez państwo (w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego) na podmiot prywatny zadań uzyskania finasowania, przeprowadzenia inwestycji, a następnie spłaty zadłużenia, remontowania i utrzymania odcinka A4 Katowice-Kraków. Jak Wszystkie te działania finansowane są wyłącznie z opłat za przejazd. Zarządca nie korzysta z subwencji czy dotacji ze środków publicznych.
Co po 2027 roku? Przyszłość A4 wciąż nieznana
Choć SAM sygnalizuje wolę dalszego zaangażowania w odcinek A4 Katowice-Kraków po zakończeniu umowy koncesyjnej i deklaruje gotowość do rozbudowy autostrady o trzeci pas, rząd stoi na stanowisku, że koncesja nie zostanie przedłużona. Taka decyzja jest związana z planami ujednolicenia systemu opłat drogowych w Polsce. W lutym minister infrastruktury Dariusz Klimczak stwierdził, że strona publiczna nie zamierza przedłużać umowy.

Rekordowe natężenie ruchu i zyski
W pierwszym półroczu 2025 roku średnie natężenie ruchu na A4 Katowice-Kraków osiągnęło poziom 48801 pojazdów na dobę (o 5,2 proc. więcej rdr.). Grupa Stalexport Autostrady uzyskała w tym czasie przychody ze sprzedaży ok. 306,9 mln zł, w tym przede wszystkim z poboru opłat za przejazd płatnym odcinkiem autostrady. Dla porównania w analogicznym okresie ubiegłego roku przychody wyniosły ok. 277 mln zł.
Rzecznik SAM zaakcentował, że płatności na rzecz Skarbu Państwa stanowią udział strony publicznej w zyskach z przedsięwzięcia jakim jest zarządzanie autostradą. W latach 2018-25 Skarb Państwa otrzymał z tego tytułu ponad 616 mln zł.