W Ślęzanach żyje najliczniejsza kolonia nietoperzy. Nic w tym dziwnego, bo przecież miejscowość znajduje się na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, gdzie żyją tysiące tych ssaków. A jednak miejsce, w którym nietoperze wychowują młode jest zaskakujące. To szkoła podstawowa.
Nietoperze wychowują młode w szkole
Nietoperze wykorzystują strych szkoły w Ślęzanach już od kilkudziesięciu lat. Rezyduje tu najliczniejsza w województwie śląskim letnia kolonia rozrodcza nocka dużego (Myotis myotis). Do tej pory miejsce to stanowiło magazyn nieużywanego szkolnego sprzętu, a z uwagi na obecność nietoperzy, było również w dużej mierze zanieczyszczone ich odchodami. Dlatego zapadłą decyzja, aby miejsce wyremontować.
Zabezpieczenie poddasza szkoły, gdzie nocki duże mają swoją kolonię, było zadaniem, o którego realizację zabiegaliśmy od momentu stwierdzenia lokalizacji kolonii rozrodczej. Bardzo cieszymy się, że pozyskaliśmy fundusze, które umożliwiły przeprowadzenie remontu w tym roku i nocki zyskały specjalnie przygotowaną kwaterę, gdzie w bezpiecznych warunkach i przy jak najmniejszej uciążliwości dla zarządcy budynku będą mogły na świat przychodzić kolejne pokolenia nietoperzy
– mówi Przemysław Skrzypiec, zastepca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach i Regionalny Konserwator Przyrody w Katowicach.
Siedlisko dla 700 nietoperzy w województwie śląskim
Punktem wyjścia do zabezpieczenia siedliska było uprzątniecie stychu, zarówno z magazynowanych przez wiele lat przedmiotów służących szkole, również tych wielkogabarytowych, jak i usunięcie guana pozostawionego przez nietoperze. W zakres prac wchodziło również wykonanie deskowania ochronnego na powierzchni 450 m2 od wewnętrznej strony dachu, specjalnie zaimpregnowanym drewnem – bezpiecznym dla nietoperzy i odpornym na działanie czynników zewnętrznych.
Dzięki odpowiednio wykonanym rowkom nietoperze nie straciły dotychczasowych siedlisk, a jednocześnie deski chronią elementy konstrukcyjne więźby dachowej przed ich moczem.
Zobacz zdjęcia
Podłoga strychu została zabezpieczona paroprzepuszczalną folią ochroną, dzięki której guano nietoperzy nie będzie powodować jej niszczenia, a jednocześnie znacznie ułatwi jego usuwanie. Dodatkowym ułatwieniem jest również rura spustowa - jej wlot znajduje się na strychu, dzięki czemu odchodów nie będzie trzeba transportować ze strychu i przenosić bezpośrednio przez szkołę.
Ze względu na coraz gorętsze miesiące letnie, na poddaszu wydzielono odrębne pomieszczenie, którego celem jest stabilizacja termiczna siedliska.
Co ważne strych został zamknięty przed dostępem ludzi, tak by ograniczyć do minimum, obecność osób niepożądanych i sytuacje niepokojenie nietoperzy
- mówi Natalia Zapała, rzecznik prasowy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.
Koszt realizacji zadania wyniósł 256 tys. złotych. Zadanie zostało dofinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Czy nietoperze są pod ochroną w Polsce?
W szkole w Ślęzanach mieszkają nietoperze z gatunku Nocek duży. Jak wszystkie gatunki nietoperzy występujące w Polsce, jest objęty ochroną ścisłą. Ponadto jest gatunkiem wymienionym w załączniku II i IV Dyrektywy siedliskowej, dla którego wymagane jest tworzenie i ochrona siedlisk.
Jest jednym z największych nietoperzy występujących w Polsce. Gatunek ten charakteryzuje się wyjątkową specjalizacją pokarmową: poluje głównie na duże chrząszcze, zbierając je z powierzchni gleby. Samice tego gatunku na kolonie rozrodcze wybierają strychy budynków oraz – znacznie rzadziej jaskinie. Miejsce zimowej hibernacji to przede wszystkim jaskinie o stabilnym mikroklimacie. Należy pamiętać, że nietoperze pod całkowitą ochroną: obowiązuje zakaz ich fotografowania i nagrywania bez uzyskania odpowiedniego zezwolenia.