Ciekawostki

Język polski urzędowym w... Brazylii. To nie żart. Polacy sobie to wywalczyli

2024-09-06 7:56

45 milionów osób na świecie posługuje się językiem polskim. Co zrozumiałe, większość zamieszkuje nasz kraj, jednak Polacy są rozsiani nie tylko po całej Europie, ale i świecie. W Brazylii doszło do sytuacji bezprecedensowej, bowiem w jednej z gmin język polski jest drugim językiem urzędowym.

Polski językiem urzędowym w Brazylii

Z danych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego wynika, że na całym świecie językiem polskim posługuje się łącznie 45 mln osób, z czego 36,6 mln to osoby mieszkające w Polsce. Naszym ojczystym językiem poza granicami posługują się nasi rodacy lub osoby polskiego pochodzenia, które od kilku generacji mieszkają poza granicami naszego kraju m.in. w USA, Kanadzie, Australii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji czy na Litwie i Ukrainie. Tam jednak polski z reguły nie jest językiem urzędowym, włączając w to takie miasta, jak Wilno na Litwie czy Lwów na Ukrainie, które przez wiele lat należały wcześniej do polskich granic.

Jest jednak kraj, w którym w jednej z gmin polski stanowi drugi język urzędowy. Chodzi o gminę Aurea w stanie Rio Grandę do Sul. Tam głównym językiem urzędowym jest portugalski. W Brazylii zresztą, według szacunków, mieszka około 1,5 mln Polaków, choć są dane, które mówią o większej liczbie. W przypadku gminy Aurea okazuje się, że polskie korzenie ma tam 90 procent mieszkańców. Dlatego też jeden z mieszkańców, Fabricio Vicroski (Wichrowski), rozpoczął tam kilka lat temu procedurę uznania naszego języka jako urzędowy. 

To niewątpliwy dowód uznania dla wkładu naszych rodaków w rozwój społeczny i kulturalny Brazylii, a zwłaszcza miejsc, w których diaspora potomków polskich emigrantów - często z drugiej połowy XIX wieku - jest najliczniejsza - czytamy na portalu wspolnotapolska.org.pl

Na tym jednak nie koniec, ponieważ wraz z uznaniem polskiego za drugi język urzędowy w gminie Aurea, planowana jest inwentaryzacja i opracowanie funkcjonowania języka polskiego jako niematerialnego dziedzictwa kulturowego Brazylii. Docelowo ma ono zostać wpisane na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. W efekcie zobowiąże to prawnie Republikę Brazylii do zachowania języka polskiego jako żywego świadectwa społecznego i kulturowego rozwoju kraju.

Zobacz miasto Aurea w Brazylli GALERIA

Kadry pochodzą z filmu Stolica Polaków w Brazylii - Áurea - Śladami Polonii, znajdującym się na kanale Śladami Polonii na kanale YouTube, który jest do obejrzenia pod galerią. 

Áurea w Brazylii - historia polskiego miasta

Powstanie gminy Áurea datuje się na  rok 1906. Wtedy do regionu napłynęli polscy imigranci. Szukali tam lepszego życia zajmując się początkowo rolnictwem. Jednak ze względu na niewielki obszar nadający się pod uprawy, zaczęli pracę przy prowadzonych przez rząd Brazylii budowach dróg. Gminę, jak podaje Wikipedia, uformowali w 90 procentach Polacy. Pozostali mieszkańcy to w 5 proc. Włosi, w 2 proc. Niemcy 3 proc. Ciemnoskórzy. 

Na początku miasto nazywało się Rio Marcelino, a w 1918 roku przyjęło nazwę Treze de Maio (Trzynasty maja). Dwadzieścia lat później nazwę ponownie zmieniono. Tym razem na Princesa Isabel, dla uczczenia księżniczki Izabeli Brazylijskiej. W 1944 roku przyjęto nazwę Vila Áurea (Złote Miasto). Co ciekawe, ta nazwa nawiązuje do dolnośląskiego miasta Złotoryja, z którego okolic pochodziła znaczna część osadników.

Miasto obecnie liczy około 4 tysięcy mieszkańców. Co roku odbywa się w nim Festa Nacional de Czarnina (Festiwal czerniny), a do zwiedzania udostępniono Dom Imigranta, w którym dostępne są sprzętami Polonii z początku XX wieku. W mieście znajduje się również muzeum miejskie João Modtkowskiego (Museu Municipal João Modtkowski) o tematyce nawiązującej do ludności pochodzenia polskiego. Patronką miejscowej parafii jest Matka Boska Częstochowska.