Brama Słońca w Tychach. To tu wschodzi i zachodzi architektoniczna perełka Śląska

i

Autor: Tomasz Stankiewicz Brama Słońca w Tychach. To tu wschodzi i zachodzi architektoniczna perełka Śląska

Architektura

Brama Słońca w Tychach. To tu wschodzi i zachodzi architektoniczna perełka Śląska

W Tychach na początku lat 80. ubiegłego wieku powstał nietypowy budynek. Brama Słońca, bo o niej mowa stała się postmodernistycznym symbolem miasta sypialni, które budowane było w duchu socrealistycznym.

Brama Słońca to budynek mieszkalny zlokalizowany na osiedlu U w Tychach. Z powodu swojego niezwykłego wyglądu, przypominającego bramę, stał się on jednym z charakterystycznych punktów miasta. Nazwa nawiązuje właśnie do formy budynku, który swoją architekturą wyróżnia się na tle innych zabudowań.

Ikona miasta Tychy

Brama Słońca powstała na początku lat 80. XX wieku w stylu postmodernistycznym. Ten kierunek w architekturze charakteryzował się m.in. dużą swobodą formalną, powrotem do ornamentyki oraz mieszaniem różnych stylów i epok. W przypadku Bramy Słońca, postmodernizm przejawia się przede wszystkim w formie budynku, która niektórym przypomina neogotyckie zamki. Szczególnie wyróżniają się dwa szczyty budynku, które niemal jak rogi mitycznego stwora górują nad ulicą Dmowskiego.

Sam wieżowiec składa się z dwóch „skrzydeł”, kaskadowo – przypominając schody – opadających się z dwunastu do pięciu pięter. Obie strony bloku połączone są ze sobą przejściami, którymi można przemieszczać się z jednej do drugiej strony budynku.

Tyski wieżowiec jak belgradzkie blokowisko

Niektórzy mogliby porównywać budynek do Wschodniej Bramy Belgradu - w końcu powstała kilka lat wcześniej - i być może wyglądem oraz nazwą, tyska Brama Słońca przypomina to belgradzkie blokowisko, jednak prawdopodobnie nie ma z nim nic wspólnego.

Mieszkańcy Bramy Słońca chętnie podkreślają, że ich budynek to nie tylko atrakcyjna architektura, ale przede wszystkim przyjazna społeczność. Osiedle U, od imienia Urszula, na którym stoi Brama Słońca, jest spokojnym i zielonym miejscem w niedalekiej odległości od przyszłego "centrum Tychów".

Brama Słońca to nie tylko budynek mieszkalny, ale także istotny element krajobrazu miasta. Jego forma przyciąga uwagę i stanowi swego rodzaju symbol postmodernizmu w miejskiej architekturze.

Zaprojektował go Zdzisław Łojewski przy współpracy koncepcyjnej Kazimierza Wejcherta. Dzisiaj te dwa dominujące szczyty budynku, wyglądają na brudne i zardzewiałe. Kolorystyka budynku nawiązująca do wschodzącego słońca sprawia, że jedni go kochają, a inni wręcz przeciwnie.

Patrząc z odpowiedniej perspektywy pomiędzy szczytami Bramy Słońca można dostrzec słońce, sam blok leży na południu Tychów. W Bramie Słońca znajdują się nie tylko mieszkania. Znajdziemy tam również żłobek i przedszkole, a jeszcze do niedawna filię miejskiej biblioteki.

Spacer architektoniczny w Tychach

Muzeum Miejskie w Tychach zaprasza na spacer architektoniczny "Postmodernizm i nie tylko – tyska architektura w ostatnich dekadach XX wieku". Uczestnicy przejdą właśnie pod m.in. Bramę Słońca. Wydarzenie odbędzie się 24 czerwca o godzinie 11.00. Szczegóły można znaleźć na stronie internetowej muzeum.

Podczas spaceru uczestniczki i uczestnicy przyjrzą się wybranym obiektom, prowadzący omówi także niezrealizowane koncepcje zabudowy z tego okresu. Na trasie spaceru znajdą się m.in.: Brama Słońca, Centrum Skałka, budynek banku PKO, Zespół mieszkaniowy KBO–GOP Południe (os. „Wawel”), Zespół Szkół Municypalnych (Mediateka/Hala Sportowa Tychy), Kościół pw. Bł. Karoliny - przekazują pracownicy Muzeum Miejskiego w Tychach.