Zmiany granic w Śląskiem obejmą dwie miejscowości
Trwają prace nad projektem rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta oraz zmiany siedziby władz gminy. Dokument został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych i programowych 9 lipca. Jego planowane przyjęcie przypada natomiast na III kwartał 2024 r. Podobne projekty były rozpatrywane, a następnie przyjmowane w poprzednich latach. W ubiegłym roku w ten sposób mająca do tej pory status wsi gmina Przyrów odzyskała prawa miejskie 154 latach. W przyszłym roku w województwie śląskim nie pojawi się żadne nowe miasto, ale za to zmienią się granice wsi sąsiadującej z jednym z miast w powiecie mikołowskim.
Mowa o wsi Ornontowice oraz gminie o statusie miasta Orzesze, które znajdują się w powiecie mikołowskim. Obie miejscowości, jak wynika z dokumentów zamieszczonych na stronie rządowej, wymienią się swoimi terenami. Miasto Orzesze odda gminie Ornontowice 0,10 ha, natomiast Ornontowice oddadzą miastu Orzesze części obszaru obrębu ewidencyjnego 0,29 ha. Słowem - Ornontowice stracą niewielką część swojej powierzchni na rzecz Orzesza. Jaka jest tego przyczyna?
Ornontowice i Orzesze to nie Kargul i Pawlak. Potrafią się dogadać
Z propozycją takiej zamiany wyszła Rada Miejska w Orzeszu. Powodem była... budowa drogi do terenu znajdującego się na terenie Orzesza. Zmiana ma na celu uregulowanie spraw związanych z zarządzaniem i administrowaniem drogami, a zmiana granicy umożliwi i budowę drogi do terenu położonego w Orzeszu, której ślad położony jest w gminie Ornontowice. Miasto Orzesze będzie mogło też zarządzać drogą znajdującą się na ul. Hutniczej położonej na jej terenie, ale użytkowaną głównie przez mieszkańców Ornontowic. W tej sprawie wypowiedzieli się również mieszkańcy obydwu miejscowości nie zgłaszając żadnego sprzeciwu na takie rozwiązanie. Poparli je również radni Orzesza i Ornontowic, a pozytywną opinię wydał wojewoda śląski.
Ornontowice i Orzesze - co to za miejscowości w województwie śląskim?
Ornontowice i Orzesze od lat graniczą ze sobą. Ta pierwsza miejscowość to wieś, o której pierwsze wzmianki pochodzą z początku XIV wieku, prawdopodobnie z 1305 roku, która wtedy była znana pod nazwą Renoltowitz. 30 lat później powstała tu pierwsza parafia. W 1634 założono warzelnię soli wielickiej, a w 1680 szkołę. Pierwsza kopalnia węgla kamiennego w Ornontowicach powstała w 1798 pod nazwą Leopold. W XIX wieku wieś była dalej uprzemysławiana. Powstał tu wielki piec w 1860 roku, a w 1884 gliwicka Fabryka Drutów, Łańcuchów, Gwoździ i Hegenscheidta otworzyła tam swoją filię. Na potrzeby przemysłu w 1888 roku do Ornontowic doprowadzono linię kolejową.
W XX wieku Ornontowice przechodziły z rąk do rąk poszczególnych powiatów. W dwudziestoleciu międzywojennym znalazły się w województwie śląskim w granicach powiatu pszczyńskiego. Po II wojnie światowej trafiła w "ręce" powiatu tyskiego, a od 1960 była w powiecie rybnickim. 15 lat później Ornontowice administracyjnie należały do województwa katowickiego. Od 1991 roku Ornontowice stanowią gminę, a 1 stycznia 1999 r. weszły w skład nowo powstałego powiatu mikołowskiego.
Ornontowice słyną obecnie z dwóch rzeczy. Pierwsza to Kopalnia Węgla Kamiennego Budryk wchodząca w skład Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Drugą rzeczą jest zabytkowy pałac Hegenscheidtów, który pochodzi z końca XIX wieku i został wybudowany według projektu berlińskiego architekta Hugona Hartunga. Po II wojnie światowej mieściła się tam szkoła i internat. W 1998 roku pałac od gminy kupiło Konsorcjum Finansowo-Inwestycyjne Colloseum, które miało tam utworzyć szkołę wyższą, do czego nigdy nie doszło. Od 2005 pałac jest w rękach prywatnych.
Ornontowice na zdjęciach. To piękny zakątek Śląska
Pierwsza wzmianka o wsi Orzesze można znaleźć w dokumentach z czasów Heleny, księżnej raciborskiej, czyli XV wieku. Jest tam wzmianka o wsi rycerskiej Orzesze. Do XIII w. ziemie orzeskie należały do ziemi krakowskiej, na początku XV w. weszły w skład księstwa raciborskiego, by wreszcie po utworzeniu księstwa pszczyńskiego, pozostać przez pięć stuleci w jego granicach.
Podczas plebiscytu w 1921 r. 1050 mieszkańców głosowało za Polską, a 852 za Niemcami[10]. W wyniku ustaleń Rady Ambasadorów od 1922 r. Orzesze znalazło się w granicach Polski. W czasie II wojny światowej w budynkach szpitalnych w Kolonii Marii funkcjonował jeden z sieci obozów koncentracyjnych przeznaczonych dla Polaków na Śląsku - Polenlager.
W latach 1945-1954 wieś była siedzibą gminy Orzesze, po reformie administracji gromady Orzesze, a 1 stycznia 1956 r. uzyskała status osiedla miejskiego. 18 lipca 1962 r. Orzesze otrzymało prawa miejskie. W ostatnim spisie powszechnym prawie 14 procent mieszkańców zadeklarowało się jako Ślązacy.
W przeszłości w Orzeszu działały kopalnie oraz kamieniołomy. Od 1856 r. funkcjonuje linia kolejowa Katowice-Racibórz. Obecnie działa tam tylko huta szkła, która powstała ponad 150 lat temu.
Do najważniejszych zabytków należą m.in.:
- Kościół św. Wawrzyńca z XVI w.
- Kościół Ducha Świętego
- Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
- Budynek wieży wodnej przy ul. Dworcowej w Orzeszu