Na stole kutia i kapuśniak, później wspólne kolędowanie, czyli wigilia w obrządku prawosławnym

i

Autor: UM Lubin

Tradycja

Na stole kutia i kapuśniak, później wspólne kolędowanie, czyli wigilia w obrządku prawosławnym

2023-12-24 14:12

Prawosławni chrześcijanie, a także grekokatolicy i staroobrzędowcy, celebrują wigilię Bożego Narodzenia dokładnie 13 dni po świętach świętach katolickich. Jak wyglądają?

Zamiast opłatka - przełamanie się prosforą (chlebem liturgicznym)

Kiedy w Polsce będziemy obchodzić święto Trzech Króli, nasi wschodni sąsiedzi będą przygotowywać się do prawosławnego Bożego Narodzenia, które nastąpi dzień później, czyli 7 stycznia. Święta w obrządku prawosławnym są wyznaczane przez kalendarz juliański i zazwyczaj przypadają 13 dni po świętach w kalendarzu gregoriańskim katolików rzymskich.

W katolickich rodzinach zasiada się do wigilijnego stołu i łamie opłatkiem - symbolem pojednania i przebaczenia - w rodzinach wyznających prawosławie nie ma opłatka tylko prosfora – mała bułeczka do podzielenia się. Prosfora (od greckiego „prosphero" - przynoszę) to chleb liturgiczny używany w kościele wschodnim do konsekracji i komunii. 

12 potraw, niektóre podobne do polskich. Dominuje czosnek

Pawosławne gospodynie przygotowują dwanaście potraw, spośród których niektóre są bardzo podobne do polskich (które to z kolei różnią się w zależności od regionu, ale takie podstawowe są na stołach wszędzie). Pojawiają się m.in. kutia - tradycyjne, wschodnie danie, symbolizujące jedność Boga i świata zmarłych, groch i fasola jako symbole życia rodzinnego, barszcz z pampuszkami - drożdżowe, postne bułeczki, kapuśniak, pierogi czy gołąbki. 

Prawosławni używają sporo czosnku przygotowując potrawy - czosnek z solą jest jedną z potraw na wigilijnym stole, ale także symbolem zdrowia, siły i oczyszczenia z grzechów. 

Wspólne kolędowanie i uroczystości świąteczne w cerkwi

Podobnie do katolickiej, prawosławna wigilia zaczyna się i kończy się modlitwą. Domownicy po kolacji zasiadają do wspólnego kolędowania przy choince, która także u prawosławnych stanowi świąteczny akcent. 

W święta wierni prawosławni udają się do cerkwi na świąteczne uroczystości. W zależności od lokalnej tradycji, najczęściej zaczynają się one o północy lub o godz. 2 nad ranem. Zamiast szopki w centralnej części świątyni ustawiona jest ikona prezentująca krzyż i scenę narodzenia Chrystusa. 

Quiz o przesądach noworocznych i sylwestrowych. Wiesz, co robić, aby 2024 był dla Ciebie szczęśliwy?
Pytanie 1 z 10
Która z tych czynności wykonywana w sylwestra przyciąga nieszczęścia?