Rewolucja w orzeczeniach o niepełnosprawności? Zmiany już 14 sierpnia
Od 14 sierpnia 2025 roku zaczną obowiązywać nowe przepisy dotyczące orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiada, że zmiany mają usprawnić i ujednolicić cały proces. Po co są te zmiany i co konkretnie się zmieni?
Ustawowo maksymalnie w ciągu dwóch miesięcy wyznaczany jest termin posiedzenia komisji orzekającej o stopniu niepełnosprawności. Nie jest jednak tajemnicą, że w wielu miastach terminy wyznaczane są nawet na osiem miesięcy do przodu. Zmiany w orzeczeniach o niepełnosprawności mają ukrócić te patologiczne sytuacje.
Kto będzie mógł przewodniczyć składom orzekającym?
Najważniejsze zmiany dotyczą kwalifikacji wymaganych od przewodniczącego składu orzekającego. Zgodnie z nowelizacją, przewodniczącym może być lekarz posiadający tytuł specjalisty lub specjalizację co najmniej pierwszego stopnia. Do tego grona zalicza się również lekarz w trakcie szkolenia specjalizacyjnego, który ukończył moduł podstawowy lub jest w trakcie trzeciego roku szkolenia w przypadku specjalizacji z modułem jednolitym. Rozporządzenie wymienia tu takie dziedziny medycyny jak choroby wewnętrzne, pediatria, ortopedia i traumatologia narządu ruchu, neurologia, psychiatria, okulistyka i otorynolaryngologia.
Pięcioletni staż wystarczy, by zostać przewodniczącym
Nowością jest możliwość powołania na przewodniczącego lekarza z co najmniej 5-letnim stażem zawodowym. Do stażu nie wlicza się jednak okresu stażu podyplomowego, wykonywania zawodu na podstawie warunkowego prawa wykonywania zawodu oraz wykonywania zawodu na podstawie prawa wykonywania zawodu na określony zakres czynności zawodowych, okres i miejsce zatrudnienia w podmiocie leczniczym. Podobne kryteria zastosowano do ogólnych kwalifikacji lekarzy będących członkami składu orzekającego.
Dodatkowy lekarz w składzie orzekającym – kiedy to możliwe?
Nowelizacja precyzuje również procedury postępowania. Lekarz wyznaczony przez przewodniczącego zespołu dokona wstępnej weryfikacji dokumentacji pod kątem kompletności i konieczności jej uzupełnienia. Następnie, na podstawie rozpoznanego schorzenia osoby zainteresowanej lub dziecka, proponowany jest lekarz - przewodniczący składu orzekającego. W razie potrzeby skład orzekający może być uzupełniony o dodatkowego lekarza - członka zespołu, który może mieć istotny wpływ na wynik postępowania orzeczniczego.
Po co te zmiany? Czy kolejki do komisji w końcu znikną?
Obecnie na datę komisji orzekającej o niepełnosprawności czeka się miesiącami. Przyczyną jest brak odpowiednio przygotowanych lekarzy orzeczników oraz w ogóle brak wykwalifikowanej kadry medycznej zajmującej się osobami z niepełnosprawnościami.
Zmiany w ustawie mają ułatwić i przyspieszyć uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności. Skoro w komisjach będą mogli zasiadać także lekarze dopiero w czasie szkolenia specjalistycznego, to będzie ich więcej. Tym samym czas oczekiwania na wyznaczenie daty komisji powinien się skrócić.
Z uwagi na wspomniany deficyt medyków, z jakim obecnie boryka się Polska, który przekładał się na braki kadrowe zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności – Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń rozszerzył kryteria kwalifikacji dla lekarzy przy powoływaniu na członków zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.
„Kolejny kawałek polskiego systemu orzeczniczego właśnie poprawiamy. W powiatowych zespołach ds. orzekania o niepełnosprawności będą mogli pracować lekarze w trakcie specjalizacji” – przekazał minister Krasoń.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Rozporządzenie wejdzie w życie 14 sierpnia 2025 roku, czyli po upływie czternastu dni od dnia jego ogłoszenia.
