Stara Wieś. Co to za miejscowość?
Stara Wieś znajduje się w województwie śląskim, a dokładniej w powiecie bielskim w gminie Wilamowice. Wchodzi w skład Euroregionu Beskidzkiego, który powstał w roku 2000 na bazie porozumienia „Beskidy bez granic”, które było inicjatywą władz lokalnych beskidzkich gmin pogranicza polsko-słowacko-czeskiego. Sąsiaduje z Wilamowicami, Dankowicami, Pisarzowicami, Bestwiną i Janowicami. To strategiczne położenie sprawia, że jest doskonałą bazą wypadową do zwiedzania okolicznych atrakcji.
Miejscowość znajduje się na wysokości 278 m n.p.m. i zamieszkuje ją ponad 2100 osób. To z niej pochodzi m.in. Bronisław Zeman, reżyser i scenarzysta filmów animowanych, który ma na swoim koncie m.in. wiele odcinków przygód Bolka i Lolka, jak również Porwanie Baltzara Gąbki czy Pampalini. Łowca Zwierząt.
Historia Starej Wsi – od osadników po czasy współczesne
Historia Starej Wsi sięga XIII wieku, kiedy to osadnicy przybyli z zachodu. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1326 roku, kiedy to wieś wzmiankowano pod nazwą Antiquo Willamowicz. W XV wieku pojawia się niemiecka nazwa Wilmsdorff, a w 1444 roku miejscowość występuje jako Stara Wieś (niem. Altdorf).
W 1522 roku Krzysztof Starowieyski wybudował drewniany kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, który stoi do dziś. W XVI wieku doszło do rozłamu na Star Wieś Górną i Dolną. Po I rozbiorze Polski w 1772 roku miejscowość znalazła się w austriackiej Galicji, a w 1787 roku powstała pierwsza szkoła podstawowa. W 1924 roku Stara Wieś Dolna została połączona ze Starą Wsią Górną w jedną jednostkę.
Stara Wieś domem Kazimierza Nycza. Dziś uczestniczy w konklawe
Niewiele osób wie, że ze Starej Wsi pochodzi jedna z najważniejszych osób polskiego kościoła katolickiego. To właśnie w tej miejscowości 1 lutego 1950 urodził się Kazimierz Nycz, jeden z czterech polskich duchownych, który uczestniczy w konklawe w Watykanie, gdzie wybierany jest nowy papież. Kazimierz Nycz urodził się jako najstarszy z trojga dzieci Franciszka i Walerii Nyczów. W 1967 ukończył naukę w Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie w Czechowicach-Dziedzicach, gdzie zdał egzamin dojrzałości.
Jego dalsza ścieżka edukacyjna to studia w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym w Krakowie. Święcenia diakonatu otrzymał 8 maja 1972 przez posługę kardynała Karola Wojtyły, arcybiskupa metropolity krakowskiego, natomiast święceń prezbiteratu udzielił mu 20 maja 1973 przed kościołem Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny w Kaniowie biskup pomocniczy krakowski Julian Groblicki.
Potem Kazimierz Nycz uzyskał licencjat z teologii na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie, a w latach 1977–1980 zrobił doktorat w zakresie katechetyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
W międzyczasie pełnił posługę jako wikariusz parafii św. Elżbiety w Jaworznie-Szczakowej [1973–1975] a następnie w latach 1975–1977 w parafii św. Małgorzaty w Raciborowicach.
W 1988 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym archidiecezji krakowskiej. Funkcję tę pełnił do 2004 roku. Następnie mianowano go biskupem diecezjalnym diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej, a od 2007 do 2024 był arcybiskupem metropolitą warszawskim. Od 2024 jest tam arcybiskupem seniorem.
Jest jednym z czterech polskich kardynałów, który uczestniczy w konklawe w Watykanie. Pozostali to:
- kard. Stanisław Ryłko,
- kard. Grzegorz Ryś,
- kard. Konrad Krajewski.
Atrakcje turystyczne w Starej Wsi
Stara Wieś jest otoczona licznymi pagórkami, z których rozciągają się piękne widoki na Beskid Mały i Śląski. Wioska ma swój punkt widokowy, który znajduje się na wysokości 306 m n.p.m. To tak zwana „Biała Glina”, na której w roku 2000 ustawiony został krzyż milenijny.
Stara Wieś jest świetną bazą wypadową do zwiedzania okolicznych atrakcji. Sama wieś ma jednak miejsca, do których warto zajrzeć. Najważniejszym z nich jest Drewniany kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego z 1522 roku. Obiekt znajduje się na szlaku architektury drewnianej woj. śląskiego. To jeden z najstarszych tego typu kościołów w okolicy. W jego wnętrzu znajdziemy m.in. obraz „Ukrzyżowanie” należący do tryptyku z początku XVI wieku. Wnętrze kościoła wypełnia m.in. barkowa ambona, chrzcielnica, jedenastogłosowy rokokowy organ o przepięknym brzmieniu czy zabytkowy konfesjonał.
W XVII w. dzięki misjom dominikańskim kościół otrzymuje drugie imię Najświętszej Marii Panny Różańcowej dla czci której powstaje późnobarokowy drewniany ołtarz boczny ze średniowiecznym obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem cieszący się do dziś kultem jako Matka Boża Starowiejska - czytamy na stronie parafii.
Polecany artykuł:
Innym ważnym obiektem jest XVI-wieczny budynek szkoły parafialnej. Istnienie tej szkoły potwierdzone jest po raz pierwszy, w postaci wzmianki pisemnej, w 1598 r., kiedy to miała miejsce wizytacja tutejszej parafii. Na początku XX wieku wybudowano nową, murowaną szkołę. W budynku z XVI wieku zaczęto więc organizować m.in. zebrania, a także służył, jako obiekt z mieszkaniami na wynajem. Z czasem powstała tutaj izba regionalna. Do 1992 zajmowało się nim Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, następnie przejął go komitet ochrony zabytków działający przy parafii. - Ekspozycja obejmuje dwie izby, z których jedna urządzona jest na wzór typowego mieszkania chłopskiego, zaś w drugiej (dawnej sali szkolnej) umieszczono sprzęty gospodarskie - czytamy na portalu slaskie.travel.pl
Do innych zabytków w Starej Wsi należą:
- Dwór w Starej Wsi Górnej wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku w miejscu poprzedniego, wybudowanego prawdopodobnie pod koniec XVI wieku,
- Trzy kapliczki z I połowy XIX wieku,
- Zabytkowa zabudowa mieszkalno gospodarcza (drewniano – murowana) w Starej Wsi Dolnej, przysiółek Biała Glina przy ul. Dolnej 66,
- przykościelny cmentarz parafilny.
